"Antek" Dolina przecięta rzeką, chłopskie zagrody kryte strzechą i cienkonogie bociany spacerujące po łąkach i mokradłach. W takiej sielskiej scenerii przyszło żyć tytułowemu Antkowi, synowi ubogich wieśniaków. Niestety nie było to życie usłane różami, pełne za to głodu, biedy i poniżenia. Los bohatera noweli nie był zjawiskiem wyjątkowym w dziewiętnastowiecznej Polsce pod jarzmem zaborcy rosyjskiego. Jest to przykład ilustrujący sytuację ogółu na ówczesnej prowincji. Bolesław Prus na przykładzie swoich bohaterów i ich losów próbuje zaakcentować problem zacofania i głupoty ludzi pozbawionych źródła wiedzy i nauki. Zabobon zakorzeniony w umysłach mieszkańców zaściankowej wsi staje się przyczyną tragedii. "Katarynka" Pan Tomasz prowadzi spokojne, unormowane życie, otacza się pięknymi przedmiotami, jest znawcą muzyki i sztuki. Nic dziwnego, że nie znosi podwórzowych katarynek z ich hałaśliwymi, krzykliwymi melodiami. Jednak pewnego dnia do kamienicy, w której mieszka pan Tomasz, wprowadza się uboga kobieta z niewidomą córeczką. I to właśnie podwórzowa katarynka połączy losy mężczyzny i dziecka, zmieniając życie dziewczynki w sposób, który wyciśnie łzy wzruszenia z oczu każdego czytelnika. "Z legend dawnego Egiptu" Bolesława Prusa można czytać dosłownie i metaforycznie. Historia inspirowana jest wydarzeniami, które dotyczyły ówczesnych niemieckich cesarzy - Wilhelma I i Fryderyka III. Opowiada ona o konającym faraonie i jego wnuku - potencjalnym następcy. Ramzes, który wkrótce spodziewa się nadejścia śmierci, postanawia, że po jego odejściu na tronie zasiądzie Horus. Czy plan faraona się powiedzie? Jakie będą dalsze losy starca i jego wnuka? Czytając "Z legend dawnego Egiptu" można nie tylko dowiedzieć się, co wydarzyło się w rodzinie faraona, ale także odnaleźć poruszony w lekturze problem nicości i tego, jak zaskakujące może być życie. Czy natura ma władzę nad ludzkim losem? Czy światem rządzi logika, czy może wydarzenia naszego życia zdeterminowane są przez naturę, a człowiek nie ma wpływu na bieg wydarzeń w swoim życiu? Nowela "Z legend dawnego Egiptu" skłania do podjęcia refleksji nad śmiercią i egzystencją człowieka oraz nad ludzkim dążeniem do władzy i wiążącymi się z tym problemami. Dzięki temu, że w noweli Prus posługuje się kostiumem historycznym, czytelnik może odnieść treść fabuły do współczesnych sobie czasów.