Pierwsze w polskiej literaturze socjologicznej całościowe opracowanie problematyki zaufania.Potoczne znaczenie terminu "zaufanie" jest bardzo powierzchowne. Książka Piotra Sztompki opisuje zaufanie jako fundament niezbędny dla funkcjonowania społeczeństwa Zrozumienie subtelnych mechanizmów tworzenia się i utraty zaufania wymaga głębokiej analizy. Potrzebne jest też odróżnienie jego indywidualnego wymiaru od wymiaru społecznego i kulturowego, który rzutuje na całokształt życia zbiorowości. Przedmiotem szczególnej uwagi autora jest analiza sytuacji określanych mianem "klimatu zaufania" lub "klimatu nieufności".Piotr Sztompka pokazuje, że zaufanie jest niezbędnym czynnikiem demokratycznej polityki i rozwoju gospodarczego, a przede wszystkim fundamentem bezpieczeństwa w codziennym życiu. Pokazuje też, jak destrukcyjne dla społeczeństwa skutki przynosi kryzys zaufania.Niezwykle aktualny temat i przejrzystość wykładu sprawiają, że po książkę sięgną nie tylko specjaliści, ale też wszyscy zainteresowani dylematami społecznymi naszych czasów.

Część I.KONTEKST * Przedmowa: Dlaczego zaufanie? * Rozdział I: Zwrot teoretyczny w socjologii * Potrójna zmiana paradygmatu * Dwie socjologie * Dwie socjologie działania * "Trzecia socjologia": socjologia życia codziennego * W centrum zainteresowania - kultura * Dwoistość kultury * Imponderabilia kulturowe * Intelektualne źródła zwrotu ku kulturalizmowi * Społeczne źródła zwrotu ku kulturalizmowi * Zaufanie - temat kulturalistycznej socjologii życia codziennego * Rola zaufania w świecie współczesnym * Nastawienie kulturalistyczne i kariera pojęcia zaufania * Ku socjologii zaufania * Część II:TEORIA * Rozdział II: Idea zaufania * Działanie ludzkie i zaufanie * Prognozowanie i kontrola * Działania innych: nieprzewidywalne i niemożliwe do kontrolowania * Trzy orientacje: nadzieja, przekonanie i zaufanie * Definicja zaufania * Odmiany działania opartego na zaufaniu * Zaufanie i ryzyko * Definicja ryzyka * Ryzyko związane z zaufaniem * Zasadność lub niezasadność ryzyka * Zaufanie próbne i eskalacja ryzyka * Społeczeństwo ryzyka * Rozdział III: Odmiany zaufania * Adresaci zaufania * Pierwotni adresaci zaufania * Wtórni adresaci zaufania * Relacje między adresatami zaufania * Treść zaufania * Odmiany spodziewanego zachowania: skala wiarygodności * Treść zaufania a sytuacje, role, instytucje * Wymiary zaufania * Zaufanie jako relacja * Zaufanie i współpraca * Zaufanie jako tendencja osobowościowa * Zaufanie jako reguła kulturowa * Rozdział IV: Filary zaufania * Trzy podstawy zaufania * Rachunek zaufania: ocena wiarygodności * Wiarygodność inferowana * Obietnica * Projekcja interesu partnera * Charakter * Status i rola * Wiarygodność immanentna * Reputacja, rekomendacje i referencje * Prezentacja w działaniu * Wizerunek * Bilans wiarygodności immanentnej * Wiarygodność wymuszona: kryteria kontekstowe * Egzekwowanie wiarygodności przez partnera * Egzekwowanie wiarygodności przez agendy zewnętrzne * Samoograniczenie możliwości działania * Okoliczności zewnętrzne skłaniające do zaufania * Impuls zaufania * Rys osobowościowy * Emocje i intuicja * Kultura zaufania * Rozdział V: Geometria zaufania * Kręgi wiarygodności i zaufania * Wytwarzanie się zaufania lub nieufności: sytuacje jednoznaczne * Wytwarzanie się zaufania lub nieufności: sytuacje niejednoznaczne * Kręgi wiarygodności i zaufania * Sieci osobiste * Zaufanie a kapitał społeczny * Pojęcie kapitału społecznego * Kapitał zaufania i bagaż nieufności * Sieci zaufania i łańcuchy zaufania * Pomosty w łańcuchach zaufania * Pomosty w sieciach zaufania * Sieci inkluzywne i ekskluzywne * Sieci zindywidualizowane i kolektywne * Przypadki złożone * Rozdział VI: Kultura zaufania * Środowisko zaufania a kultura zaufania * Społeczne stawanie się zaufania * Struktury sprzyjające zaufaniu * Syndromy osobowościowe i nastroje społeczne * Kapitał jednostkowy i zbiorowy * Ostrożne implikacje dla polityki * Kształtowanie instytucji * Edukacja dla zaufania * Rozdział VII: Funkcje zaufania * Ogólne funkcje zaufania * Funkcje dla partnerów * Funkcje dla szerszej wspólnoty * Funkcje i dysfunkcje wiarygodności * Relatywizacja funkcji * Koherencja zaufania * Niekoherencja zaufania * Systemy zaufania * Moralne właściwości zaufania * Funkcjonalne substytuty zaufania * Część III: APLIKACJE * Rozdział VIII: Zaufanie w demokracji * Zaufanie do państwa * Zaufanie w reżimie demokratycznym * Demokracja rodzi zaufanie * Pierwszy paradoks demokracji * Zasady demokratyczne: instytucjonalizacja nieufności * Demokracja w działaniu * Drugi paradoks demokracji * Zaufanie jako wstępny warunek demokracji * Zaufanie w reżimach autokratycznych * Rozdział DC: Zaufanie do nauki * Aspekty i rodzaje zaufania do nauki * Zaufanie do kogo? * Czego oczekujemy od nauki? * Kto oczekuje? * "Nauka akademicka" i atmosfera zaufania * Etos naukowy * "Nauka akademicka" a zaufanie * "Nauka postakademicka" i erozja zaufania * Przypis w sprawie nadziei * Rozdział X: Zaufanie w erze globalizacji * Kryzys zaufania: choroba współczesności * Kilka sposobów wyjaśnienia * Globalizacja niszczy zaufanie * Mimo wszystko sygnały nadziei * Ku globalnej wspólnocie moralnej * Bibliografia * Indeks nazwisk * Indeks rzeczowy