Opracowanie uwzględnia dorobek doktryny i najnowsze orzecznictwo, zwłaszcza Sądu Najwyższego. Przedstawiono w nim poszczególne stadia procesu cywilnego oraz najistotniejsze dla jego toku czynności sądowe i procesowe. Autor wyjaśnia także istotę i treść elementarnych pojęć procesowych, jak np. droga sądowa, jurysdykcja krajowa, immunitet parlamentarny, zdolność sądowa i procesowa, zdolność postulacyjna, legitymacja procesowa.Szczegółowe rozwiązania poświęcone konstrukcji procesu cywilnego rozszerzone zostały o ogólne zagadnienia, odnoszące się do zasad postępowania cywilnego i wybranych instytucji procesowych, mających wpływ na konstrukcję procesu cywilnego (pozew, wyrok, apelacja itp.).Publikacja jest przeznaczona dla Czytelników zainteresowanych stosowaniem przepisów kodeksu postępowania cywilnego w praktyce. Może stanowić również uzupełniającą lekturę przydatną studentom prawa, aplikantom sądowym, prokuratorskim, adwokackim i radcowskim.

Rozdział pierwszy * Pojęcie, cel i elementy składowe procesu cywilnego * I. Uwagi wstępne * II. Stadialna konstrukcja procesu cywilnego * 1. Uwagi ogólne * 2. Czynności procesowe * 3. Charakter przepisów prawa procesowego * 4. Rozwojowy charakter procesu cywilnego * 5. Postępowania odrębne (ogólna charakterystyka) * 6. Postępowanie nieprocesowe * Rozdział drugi * Zasady postępowania cywilnego * I. Ogólna charakterystyka zasad postępowania cywilnego * II. Naczelne zasady wymiaru sprawiedliwości * 1. Uwagi ogólne * 2. Zasada instancyjności * III. Zasady ogólne postępowania cywilnego * 1. Uwagi ogólne i klasyfikacja * 2. Zasada prawdy materialnej i prawdy formalnej (zasada prawdy) * 3. Zasada kontradyktoryjności * 4. Zasada dyspozycyjności * 5. Zasada bezpośredniości * 6. Zasada koncentracji materiału procesowego * 7. Zasada swobodnej oceny dowodów * Rozdział trzeci * Postępowanie przed sądem pierwszej instancji * I. Wszczęcie procesu * 1. Złożenie pozwu (wytoczenie powództwa) * 2. Pojęcie powództwa i jego rodzaje * 3. Skutki prawne złożenia pozwu * 3.1. Skutki procesowe * 3.2. Skutki materialnoprawne * 4. Skutki prawne doręczenia pozwu * 4.1. Skutki procesowe * 4.2. Skutki materialnoprawne * II. Kontrola sprawy z punktu widzenia przepisów o wyłączeniu sędziego * 1. Wprowadzenie * 2. Sprawdzenie przez sędziego podstawy do ewentualnego wyłączenia się od podejmowania czynności w sprawie * 2.1. Uwagi ogólne * 2.2. Podstawy wyłączenia sędziego z mocy ustawy i na podstawie orzeczenia sądu * III. Kontrola wymagań formalnych i fiskalnych pozwu w aspekcie możliwości nadania sprawie biegu procesowego * 1. Uwagi wstępne * 2. Kontrola zachowania wymagań formalnych i fiskalnych pozwu * 3. Kontrola pozwu w zakresie oznaczenia wartości przedmiotu sporu * IV. Sprawdzenie właściwości sądu * 1. Uwagi ogólne * 2. Właściwość rzeczowa * 3. Właściwość miejscowa * 4. Właściwość funkcjonalna * 5. Ustalanie właściwości sądu i następstwa niewłaściwości * V. Sprawdzenie dopuszczalności drogi sądowej oraz istnienia jurysdykcji krajowej * 1. Uwagi ogólne * 2. Przesłanki procesowe. Zdolność sądowa, zdolność procesowa, zdolność postulacyjna i legitymacja procesowa * 2.1. Przesłanki procesowe * 2.2. Zdolność sądowa, zdolność procesowa, zdolność postulacyjna i legitymacja procesowa * 3. Dopuszczalność drogi sądowej * 3.1. Charakterystyka ogólna * 3.2. Prejudycjalne ograniczenie dopuszczalności drogi sądowej * 3.3. Immunitet parlamentarny * 3.4. Spory kompetencyjne * 4. Jurysdykcja krajowa * 4.1. Rodzaje jurysdykcji krajowej i odrzucenie pozwu z powodu jej braku * 4.2. Zwolnienie spod jurysdykcji krajowej * 5. Kolejność kontrolowania drogi sądowej, jurysdykcji krajowej i właściwości sądu * VI. Sprawdzenie sprawy z punktu widzenia jej rozpoznania we właściwym trybie i w postępowaniu odrębnym * 1. Zmiana trybu postępowania * 2. Zakwalifikowanie sprawy do postępowania odrębnego * VII. Zawieszenie postępowania * VIII. Rozprawa * 1. Uwagi wstępne * 2. Doręczenia pism sądowych i terminy procesowe * 2.1. Doręczenia sądowe * 2.2. Terminy procesowe * 3. Czynności przygotowawcze przed rozprawą * 4. Zachowanie się pozwanego w procesie cywilnym. Złożenie odpowiedzi na pozew. Powództwo wzajemne, zarzut potrącenia i prawa zatrzymania * 4.1. Uwagi ogólne * 4.2. Złożenie odpowiedzi na pozew * 4.3. Uznanie powództwa * 4.4. Powództwo wzajemne * 4.5. Zarzut potrącenia i prawa zatrzymania * 4.5.1. Zarzut potrącenia * 4.5.2. Zarzut prawa zatrzymania * 4.6. Ugoda sądowa * 4.6.1. Uwagi ogólne * 4.6.2. Zawarcie ugody sądowej i jej skutki * 5. Kierownictwo rozprawą * 6. Przebieg rozprawy * 6.1. Uwagi ogólne * 6.2. Wywołanie sprawy * 6.3. Odroczenie rozprawy * 6.4. Przedstawienie przez strony swoich stanowisk (rozpoczęcie rozprawy) * 7. Postępowanie dowodowe * 7.1. Uwagi wstępne * 7.2. Zbyteczność dowodzenia (fakty notoryjne, przyznanie, domniemania faktyczne i prawne, dowód prima facie) * 7.3. Udowodnienie a uprawdopodobnienie * 7.4. Ograniczenia dowodowe * 7.5. Zasady określające ciężar przytoczenia faktów i ich dowodu * 7.5.1. Uwagi wstępne * 7.5.2. Ciężar przytoczenia okoliczności faktycznych * 7.6. Dopuszczenie dowodu z urzędu * 7.7. Zasada bezpośredniości postępowania dowodowego * 7.8. Dopuszczanie dowodów i przeprowadzanie postępowania dowodowego * 7.9. Środki dowodowe (pojęcie i klasyfikacja) * 7.10. Dowód z dokumentów * 7.11. Dowód z zeznań świadków * 7.12. Dowód z opinii biegłego * 7.13. Dowód z przesłuchania stron * 7.14. Roztrząsanie wyników postępowania dowodowego * 7.15. Zamknięcie rozprawy * IX. Reguły wyrokowania oraz kończenia postępowania w inny sposób * 1. Uwagi ogólne * 2. Przedmiot wyrokowania * 3. Stan sprawy jako podstawa wyrokowania * 4. Podstawa wyrokowania * 5. Pojęcie i rodzaje wyroków, a także postanowień kończących postępowanie w sprawie * 5.1. Uwagi wstępne * 5.2. Rodzaje wyroków * 5.2.1. Uwagi ogólne * 5.2.2. Wyrok pełny * 5.2.3. Wyrok częściowy * 5.2.4. Wyrok wstępny * 5.2.5. Wyrok końcowy * 5.2.6. Wyrok łączny * 5.2.7. Wyrok z uznania * 5.2.8. Wyrok zaoczny * 5.3. Rodzaje postanowień i zasadnicze powody wydawania postanowień kończących postępowanie w sprawie * X. Wyrokowanie * 6 1. Uwagi wstępne * 2. Narada sędziów * 3. Zdanie odrębne * 4. Ogłoszenie wyroku * 5. Pisemne uzasadnienie wyroku * XI. Sprostowanie, uzupełnienie, wykładnia wyroku * 1. Uwagi ogólne * 2. Sprostowanie * 3. Uzupełnienie * 4. Wykładnia * Rozdział czwarty * Ogólna charakterystyka systemu zaskarżania orzeczeń sądowych * Rozdział piąty * Apelacja * I. Dopuszczalność apelacji w procesie * 1. Uwagi wprowadzające * 2. Dopuszczalność apelacji ze względu na rodzaj orzeczenia * 3. Dopuszczalność apelacji ze względu na wymagania formalne * 3.1. Uwagi wprowadzające * 3.2. Ogólne i szczególne wymogi formalne apelacji * 3.3. Zakres zaskarżenia * 3.4. Wskazanie zarzutów apelacyjnych i ich uzasadnienie * 3.4.1. Pojęcie zarzutów apelacyjnych * 3.4.2. Zarzut naruszenia prawa materialnego * 3.4.3. Zarzut nieważności postępowania * 3.4.4. Uzasadnienie zarzutów apelacyjnych * 3.4.5. Powołanie nowych faktów i dowodów * 3.5. Wniosek apelacyjny * 3.6. Wartość przedmiotu zaskarżenia * 4. Dopuszczalność apelacji ze względu na termin * 5. Legitymacja do wniesienia apelacji * 6. Interes prawny (gravamen) * II. Postępowanie sprawdzające. Odpowiedź na apelację * 1. Postępowanie sprawdzające przed sądem pierwszej instancji * 2. Odpowiedź na apelację * 3. Postępowanie sprawdzające przed sądem drugiej instancji * III. Rozpoznanie apelacji przez sąd drugiej instancji * 1. Uwagi wprowadzające * 2. Rozpoznanie apelacji na posiedzeniu niejawnym * 3. Rozpoznanie apelacji na rozprawie * 3.1. Wyznaczenie rozprawy * 3.2. Przebieg rozprawy * 4. Zakres rozpoznania sądowego w postępowaniu apelacyjnym * 4.1. Uwagi wprowadzające * 4.2. Zakres przedmiotowy rozpoznania w postępowaniu apelacyjnym * 4.3. Zakres podmiotowy rozpoznania apelacyjnego * 4.4. Zakres rozpoznania apelacyjnego ze względu na konieczność ustalenia stanu faktycznego * 4.5. Ius novorum * IV. Orzeczenia sądu drugiej instancji * 1. Uwagi wprowadzające * 2. Rodzaje rozstrzygnięć sądu drugiej instancji * 2.1. Uwagi ogólne * 2.2. Oddalenie apelacji * 2.3. Zmiana zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy * 2.4. Uchylenie zaskarżonego wyroku * 2.5. Związanie oceną prawną * 2.6. Umorzenie postępowania apelacyjnego * 2.7. Przedstawianie zagadnień prawnych rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy * 3. Apelacja w postępowaniu uproszczonym * V. Uzasadnianie i doręczanie orzeczeń sądu drugiej instancji * 1. Uzasadnianie orzeczeń * 2. Doręczanie orzeczeń * Rozdział szósty * Zażalenie * Rozdział siódmy * Skarga kasacyjna * I. Uwagi wstępne dotyczące charakteru prawnego skargi kasacyjnej * II. Dopuszczalność skargi kasacyjnej * 1. Uwagi wprowadzające * 2. Dopuszczalność skargi kasacyjnej ze względu na rodzaj orzeczenia * 3. Dopuszczalność skargi kasacyjnej ze względu na wymagania konstrukcyjne i formalne * 4. Dopuszczalność skargi kasacyjnej ze względu na termin * 5. Dopuszczalność skargi kasacyjnej ze względu na przymus adwokacko-radcowski * 6. Legitymacja do wniesienia skargi kasacyjnej * III. Podstawy skargi kasacyjnej * 1. Uwagi wprowadzające * 2. Naruszenie prawa materialnego * 3. Naruszenie przepisów postępowania * IV. Postępowanie sprawdzające przed sądem drugiej instancji * V. Odpowiedź na skargę kasacyjną * VI. Postępowanie przed Sądem Najwyższym * 1. Postępowanie sprawdzające * 2. Przyjęcie lub odmowa przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania * 3. Postępowanie rozpoznawcze * VII. Wyrokowanie przez Sąd Najwyższy * 1. Podstawa wyrokowania * 2. Orzeczenia kończące postępowanie kasacyjne * 2.1. Uwagi wprowadzające * 2.2. Oddalenie skargi kasacyjnej * 2.3. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania * 2.4. Uchylenie zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy * 2.5. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia i odrzucenie pozwu lub umorzenie postępowania * 2.6. Umorzenie postępowania kasacyjnego * 2.7. Przedstawianie zagadnień prawnych powiększonemu składowi Sądu Najwyższego * 2.8. Uzasadnianie i doręczanie orzeczeń Sądu Najwyższego * Rozdział ósmy * Skarga o wznowienie postępowania * I. Uwagi wstępne (pojęcie prawomocności orzeczeń sądowych, prawomocność formalna i materialna, powaga rzeczy osądzonej) * II. Podstawy wznowienia postępowania * III. Przebieg postępowania wznowieniowego * Bibliografia * Skorowidz rzeczowy