Książka jest poświęcona jednemu z najważniejszych zagadnień współczesnej psychologii pamięci. W oparciu o bogatą literaturę przedmiotu autor poddaje wszechstronnym analizom aktywność umysłu w procesach wydobywania informacji starając się oddać niezwykle złożony, interaktywny i dynamiczny charakter owej aktywności, zachodzącej w sposób wieloetapowy na różnych poziomach systemu poznawczego, angażującej zarówno wysoce zautomatyzowane procesy umysłowe, jak i skomplikowane, intencjonalnie inicjowane strategie przypominania. W książce zostały zaprezentowane również badania, które miały na celu poszerzenie wiedzy o dynamice przebiegu procesów umysłowych podczas wybiórczego swobodnego odtwarzania informacji słownych oraz badania wykorzystujące dane o dynamice przebiegu wybiórczego swobodnego odtwarzania dla rozwiązania istotnych problemów dotyczących mechanizmów funkcjonowania ludzkiej pamięci.

Rozdział 1. Wydobywanie informacji pamięciowych jako forma aktywności umysłu * 1.1. Pojęcie umysłu w interpretacjach psychologicznych * 1.2. Reprezentacje pamięciowe i systemy pamięci * 1.3. Operacje umysłowe w procesach wydobywania informacji pamięciowych * 1.3.1. Specyfika wydobywania informacji jako procesu umysłowego * 1.3.2. Wydobywanie reproduktywne a wydobywanie rekonstruktywne * 1.3.3. Wydobywanie odtwarzające a wydobywanie transferowe * 1.3.4. Wydobywanie strategiczne a wydobywanie niestrategiczne * 1.4. Mechanizmy kontroli i metakontroli umysłu nad procesami wydobywania informacji * 1.4.1. Inicjacja wydobywania informacji * 1.4.2. Procesy kontroli podczas wydobywania informacji * 1.4.2.1. Kontrola wykonawcza * 1.4.2.2. Kontrola metapoznawcza * Rozdział 2. Wydobywanie niestrategiczne * 2.1. Intencjonalne wydobywanie nie strategiczne * 2.1.1. Wydobywanie ukierunkowane przez wskazówkę asocjacyjną * 2.1.1.1. Wydobywanie bezpośrednie * 2.1.1.2. Wydobywanie z udziałem struktur pośredniczących * 2.1.1.2.1. Struktury naturalne * 2.1.1.2.2. Struktury sztuczne * 2.1.2. Wydobywanie ukierunkowane przez wskazówkę ekforyczną * 2.1.3. Wydobywanie ukierunkowane przez wskazówkę kontekstualną * 2.2. Nieintencjonalne wydobywanie niestrategiczne * Rozdział 3. Wydobywanie strategiczne * 3.1. Faza poprzedzająca poszukiwanie informacji * 3.1.1. Wstępny opis (specyfikacja) poszukiwanych informacji. * 3.1.2. Decyzje (wybory) metapamięciowe * 3.1.2.1. Wstępne monitorowanie zasobów pamięci lub podjęcie poszukiwań * 3.1.2.2. Podjęcie poszukiwań lub wnioskowanie * 3.1.2.3. Zastosowanie specyficznych strategii poszukiwania lub "aktywne oczekiwanie" * 3.2. Faza poszukiwania informacji * 3.2.1. Procedury (strategie) poszukiwania * 3.2.1.1. Ustalenie kontekstu poszukiwania * 3.2.1.2. Strategie przeszukiwania kontekstu * 3.2.1.2.1. Strategie werbalne * 3.2.1.2.2. Strategie wyobrażeniowe * 3.2.1.2.3. Strategie epizodyczne * 3.2.2. Metapoznawcza regulacja procesów poszukiwania informacji * 3.2.2.1. Rola metapoznania w determinowaniu efektów i przebiegu poszukiwań * 3.2.2.1. Niedoskonałości metapoznawczej regulacji procesów poszukiwania informacji * 3.2.3. Rola procesów świadomie niekontrolowanych w poszukiwaniu informacji * 3.2.3.1. Interakcja procesów świadomie kontrolowanych i niekontrolowanych * 3.2.3.1.1. Korzystne efekty interakcji * 3.2.3.1.2. Niekorzystne efekty interakcji * 3.2.3.2. Poszukiwania zachodzące z wyłącznym udziałem procesów świadomie niekontrolowanych * 3.2.3.2.1. Operacje umysłowe przebiegające podczas "aktywnego oczekiwania" * 3.2.3.2.2. Spontaniczne wydobycie informacji - efekt ,,wystrzału" * 3.3. Faza po wydobyciu poszukiwanej informacji * Rozdział 4. Teoretyczne i metodologiczne podstawy własnych badań nad aktywnością umysłu w procesach wydobywania informacji * Rozdział 5. Dynamika wybiórczego iniewybiórczego swobodnego odtwarzania * 5.1. Bezpośredni kontekst teoretyczny badań i problem badawczy * 5.2. Metoda * 5.2.1. Osoby badane * 5.2.2. Schemat badania * 5.2.3. Materiał i procedura badania * 5.3. Wyniki i interpretacje * Rozdział 6. Dynamika wybiórczego swobodnego odtwarzania informacji o zróżnicowanej dyskryminatywności temporalnej * 6.1. Bezpośredni kontekst teoretyczny badań, problem badawczy i hipoteza * 6.2. Metoda * 6.2.1. Osoby badane * 6.2.2. Schemat badania * 6.2.3. Materiał i procedura badania * 6.3. Wyniki i interpretacje * Rozdział 7. Dynamika wybiórczego swobodnego odtwarzania list skategoryzowanych wyrazów * 7.1. Bezpośredni kontekst teoretyczny badań, problem badawczy i hipoteza * 7.2. Metoda * 7.2.1. Osoby badane * 7.2.2. Schemat badania * 7.2.3. Materiał i procedura badania * 7.3. Wyniki i interpretacje