Publikacja powstała jako dopełnienie wcześniejszych studiów Autora nad współczesnymi teoriami i nurtami wychowania. Książka nie ma charakteru badań historycznych, gdyż zakres analizowanego rozwoju myśli pedagogicznej ma niedługą historię, a pod pewnymi względami wykracza nawet poza rozwój nauk pedagogicznych, choć te czerpią z nich swoje inspiracje.Książka jest owocem prowadzonych przez wiele lat badań i dyskusji w środowiskach akademickich w naszym kraju. Kolejne jej fragmenty są wynikiem spotkań i wygłaszanych w czasie konferencji referatów, które miały miejsce na wielu uczelniach wyższych w Polsce. Niektóre były częściowo publikowane w rozproszonych materiałach konferencyjnych czy tomach jubileuszowych. Książka nawiązuje także do zapoczątkowanego w 1989 r. cyklu seminariów i studiów kulturowych, jakie prowadzili profesorowie UMK w Toruniu - Zbigniew Kwieciński i Lech Witkowski pod nazwą "Nieobecne dyskursy". Dzięki nim odtwarzane były nieistniejące i zniszczone w okresie PRL dyskursy pedagogiczne, w tym szeroko rozumiana pedagogika humanistyczna.Publikacja składa się z pięciu rozdziałów. W pierwszym skoncentrowano się na terminologii wykorzystywanych w badaniach współczesnej myśli pedagogicznej. Drugi rozdział rozwija temat myśli pedagogicznej w ponowoczesnym świecie (metafora pedagogiki jako hipermarketu i labiryntu myśli). W trzecim rozdziale przedstawiono klasyfikacje, typologie i mapy myśli pedagogicznej. Kolejny rozdział zawiera studia porównawcze myśli pedagogicznej. W ostatnim rozdziale rozwinięto problematykę egzemplifikacji badań nad recepcją i krytyką prądów pedagogicznych.Jest to podręcznik, który powinien być wykorzystywany w kształceniu studentów pedagogiki i pedagogiki specjalnej, a także w doskonaleniu kadr nauczycielskich oraz akademickich. Książka powinna stać się dobrą zachętą dla innych badaczy do dalszych analiz porównawczych współczesnej myśli pedagogicznej.

Rozdział I * Terminologia w badaniach współczesnej myśli pedagogicznej * Paradygmat * Szkoła naukowa – pedagogiczna * Podejście retoryczne i socjologiczne w pedagogice * Kierunek naukowy – pedagogiczny * Ruch, prąd naukowy – pedagogiczny * Doktryna naukowa – pedagogiczna * Podejście teoretyczne – pedagogiczne * Dyskurs pedagogiczny * Ideologie polityczne – pedagogiczne * Moda umysłowa – pedagogiczna * Myśl pedagogiczna * Rozdział II * Myśl pedagogiczna w ponowoczesnym świecie – między fundamentalizmem * a pluralizmem * Metafora pedagogiki jako hipermarketu i labiryntu myśli * Rozdział III * Klasyfikacje, typologie, mapy myśli pedagogicznej * Klasyfikacje polskich pedagogów * Klasyfikacje kierunków myśli pedagogicznej w innych krajach * Rozdział IV * Studia porównawcze myśli pedagogicznej * Badania historyczne myśli pedagogicznej * Badania ahistoryczne, problemowe * Kryteria porównywalności kierunków myśli pedagogicznej * Analiza dyskursów * Badania hermeneutyczne * Kartografia kierunków pedagogicznych * Fenomenografia * Badania biograficzne – biografistyka pedagogiczna * Podejście antagonistyczne * Recepcja potoczna * Warunki prowadzenia badań porównawczych myśli pedagogicznej * Rozdział V * Egzemplifikacje badań nad recepcją i krytyką prądów pedagogicznych * Komparatystyka z wnętrza filozofii i kultury * Wspólnota badań porównawczych w naukach * o wychowaniu Polski i Niemiec po II wojnie światowej * Założenia kierunków współczesnej psychologii * w badaniach pedeutologicznych * Analiza dyskursu pedagogicznego i jej znaczenie w badaniach * pedagogicznych * Filozoficzna rekonstrukcja myśli klasyków pedagogiki * Rekonstrukcja metodą historyczną ewolucji edukacji estetycznej * Analiza słabo obecnego w polskiej praktyce edukacyjnej * prądu pedagogicznego * Dekonstruowanie mitów pedagogicznych * Przykład badań nad recepcją antypedagogiki w Polsce * Zamiast zakończenia * Bibliografia