W skrypcie "Instytucje bezpieczeństwa narodowego" omówione zostało m.in. pojęcie bezpieczeństwa, rozumiane jako wolność od różnorodnych zagrożeń, które jest jednym z egzystencjalnych potrzeb każdego człowieka. Główną rolę w tym zakresie odgrywają instytucje bezpieczeństwa narodowego znajdujące swoje umocowanie zarówno w Konstytucji, jak również w ustawodawstwie zwykłym. Podstawowym zamierzeniem Autorów niniejszej publikacji jest próba kompleksowego przedstawienia spojrzenia na powyższe instytucje w możliwie przystępny i przejrzysty sposób. Książka adresowana jest do szerokiego kręgu czytelników, zwłaszcza zaś do studentów prawa, administracji bezpieczeństwa oraz nauk politycznych.

Wykaz skrótów * Przedmowa * Rozdział I. Zagadnienia ogólne (dr hab. Bogumił Szmulik prof. UKSW) * 1.Pojęcie, istota oraz wartości bezpieczeństwa narodowego * 2.Rodzaje bezpieczeństwa narodowego * 3.Bezpieczeństwo wewnętrzne a bezpieczeństwo zewnętrzne państwa * 4.Funkcje państwa w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego * Rozdział II. Organy parlamentarne właściwe w sprawach bezpieczeństwa * i porządku publicznego (dr hab. Jarosław Szymanek UW) * 5.Uwagi wprowadzające * 6.Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych * 7.Komisja Obrony Narodowej * 8.Komisja do Spraw Służb Specjalnych * Rozdział III. Kompetencje konstytucyjnych organów władzy wykonawczej * w zakresie bezpieczeństwa państwa (dr Mariusz Paździor WSEiI) * 9.Uwagi wprowadzające * 10.Kompetencje Prezydenta RP w zakresie bezpieczeństwa państwa * I.Rada Bezpieczeństwa Narodowego * 11.Kompetencje Rady Ministrów w zakresie bezpieczeństwa państwa * I.Minister Obrony Narodowej * Rozdział IV. Rządowe ograny konsultacyjno-doradcze * (prof. dr hab. Marek Kucharski) * 12.Kolegium do Spraw Służb Specjalnych * I.Uwarunkowania funkcjonowania rządowego organu doradczo-konsultacyjnego * II.Geneza powstania Kolegium do Spraw Służb Specjalnych * III.Rozwiązania w sferze nadzoru i koordynacji po reformie 2002 r. * 13.Rządowe Centrum Bezpieczeństwa * I.Geneza Rządowego Centrum Bezpieczeństwa (RCB) * II.Procedury prawne i nowelizacje funkcjonowania RCB * III.Struktury i zadania * Rozdział V. Siły Zbrojne (prof. dr hab. Stanisław Śladkowski AON) * 14.Współczesny charakter zagrożeń bezpieczeństwa Polski * I.Ogólne aspekty zagrożeń bezpieczeństwa * II.System obronny RP * III.Siły Zbrojne RP a bezpieczeństwo państwa * IV.Struktura organizacyjna i funkcje Sił Zbrojnych RP * 1.Wojska Operacyjne * 2.System Wsparcia Narodowego i zabezpieczenie Sił Zbrojnych RP * 3.Skład Sił Zbrojnych RP * 15.Wojska lądowe * I.Przeznaczenie i zadania * II.Skład Wojsk Lądowych * 1.Rodzaje wojsk w Wojskach Lądowych * 16.Siły powietrzne * I.Przeznaczenie i zadania * II.Rodzaje wojsk w Siłach Powietrznych * 17.Marynarka wojenna * I.Przeznaczenie i zadania * II.Skład, organizacja, wyposażenie Marynarki Wojennej * 1.Struktura * 2.Wyposażenie * 18.Wojska specjalne * I.Przeznaczenie i zadania * II.Struktura i wyposażenie * 19.Narodowe Siły Rezerwowe * I.Geneza i ewolucja NSR * II.Podstawy prawne funkcjonowania NSR * III.Tryb funkcjonowania NSR * 1.Zadania NSR * 2.Szkolenia w ramach NSR * 3.Procedury powołania do NSR * Rozdział VI. Służby specjalne (prof. dr hab. Feliks Prusak UKSW) * 20.Specyfika działania służb specjalnych * I.Istota i charakter działania służb specjalnych * II.Dorobek literatury przedmiotu * III.Klasyfikacja rodzajowa służb specjalnych * IV.Czynności operacyjno-rozpoznawcze jako formuła aktywności służb * specjalnych * V.Nadzorcza rola Kolegium do Spraw Służb Specjalnych * VI.Zagraniczne służby specjalne * 21.Geneza polskich służb specjalnych * I.Obszar retrospekcji * II.Resortowe służby specjalne * III.Wojskowe służby specjalne w latach 1945-1990 * IV.Transformacja ustrojowa służb specjalnych * V.Uogólnienie retrospekcji i historycznych konotacji * 22.Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego * I.Podstawa prawna działania i pozycja ustrojowa * II.Kompetencje i zadania * III.Struktura organizacyjna * IV.Uprawnienia funkcjonariuszy * 23.Agencja Wywiadu * I.Podstawa prawna działania i pozycja ustrojowa * II.Kompetencje i zadania * III.Struktura organizacyjna * IV.Uprawnienia funkcjonariuszy * 24.Centralne Biuro Antykorupcyjne * I.Podstawa prawna działania i pozycja ustrojowa * II.Specyficzny przedmiot działania CBA * III.Kompetencje i zadania * IV.Struktura organizacyjna * V.Uprawnienia funkcjonariuszy * 25.Służba Kontrwywiadu Wojskowego * I.Podstawa prawna i pozycja ustrojowa * II.Kompetencje i zadania * III.Struktura organizacyjna * IV.Uprawnienia funkcjonariuszy * 26.Służba Wywiadu Wojskowego * I.Podstawa prawna i pozycja ustrojowa * II.Kompetencje i zadania * III.Struktura organizacyjna * IV.Uprawnienia funkcjonariuszy * 27.Służby rozpoznania sił zbrojnych * Rozdział VII. Formacje policyjne * 28.Policja (dr hab. Jarosław Majewski prof. UKSW) * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania Policji * III.Charakterystyka formacji * 1.Zadania Policji * 2.Skład i organizacja Policji * 3.Formy i sposoby działania Policji * 4.Odpowiedzialność policjantów * 29.Żandarmeria Wojskowa (dr hab. Bogumił Szmulik prof. UKSW) * I.Geneza * 1.Żandarmeria jako formacja w XIX w. * 2.Żandarmeria w II Rzeczypospolitej * II.Żandarmeria Wojskowa po 1990 r. * 1.Uwagi wstępne * 2.Zakres działania * 3.Organizacja * 4.Żołnierze zawodowi, żołnierze i pracownicy Żandarmerii * Wojskowej * 30.Straż Graniczna (dr hab. Jarosław Majewski prof. UKSW) * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne działania Straży Granicznej * III.Charakterystyka formacji * 1.Zadania Straży Granicznej * 2.Skład i organizacja Straży Granicznej * 3.Formy i sposoby działania Straży Granicznej * 4.Odpowiedzialność funkcjonariuszy Straży Granicznej * 31.Służba Więzienna (dr hab. Jarosław Majewski prof. UKSW) * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania Służby Więziennej * III.Charakterystyka formacji * 1.Zadania Służby Więziennej * 2.Skład i organizacja * 3.Formy i sposoby działania Służby Więziennej * 4.Odpowiedzialność funkcjonariuszy Służby Więziennej * 32.Inspekcja Transportu Drogowego (dr hab. Bogumił Szmulik prof. UKSW) * I.Geneza * II.Kompetencje * III.Organizacja * IV.Uprawnienia pracowników Inspekcji Transportu Drogowego * Rozdział VIII. Instytucje zabezpieczające (mgr Bartłomiej Starzec UKSW) * 33.Państwowa Straż Pożarna * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 34.Obrona Cywilna Kraju * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 35.Agencje Ochrony Mienia * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 36.Służba Ochrony Lotnisk * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 37.Straż Ochrony Kolei * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 38.Służba Celna * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * Rozdział IX. Służby ochrony władz * 39.Biuro Ochrony Rządu (prof. dr hab. Marek Kucharski) * I.Istota, geneza i ewolucja BOR * II.Struktura organizacyjna Biura Ochrony Rządu * III.Zadania BOR * IV.Działania ochronne funkcjonariuszy BOR * V.Współdziałanie BOR z innymi służbami * VI.Prawa i obowiązki funkcjonariuszy BOR * VII.Współpraca BOR ze służbami innych krajów * 40.Straż Marszałkowska (dr hab. Bogumił Szmulik prof. UKSW) * I.Geneza i ewolucja Straży Marszałkowskiej w I Rzeczypospolitej * II.Instytucja Straży Marszałkowskiej w II Rzeczypospolitej * III.Straż Marszałkowska po zakończeniu II wojny światowej * IV.Straż Marszałkowska po uchwaleniu Konstytucji RP z 2.4.1997 r. * 1.Uwagi ogólne * 2.Zadania * 3.Skład i organizacja * Rozdział X. Straże lokalne i sektorowe (mgr Andrzej Pogłódek UKSW) * 41.Straże Gminne * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 42.Straż Leśna * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Wskazanie podstaw prawnych funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 43.Straż Parku Narodowego * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 44.Państwowa Straż Łowiecka * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 45.Państwowa Straż Rybacka * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Wskazanie podstaw prawnych funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * 46.Służba Ochrony Metra * I.Geneza i ewolucja instytucji * II.Podstawy prawne funkcjonowania * III.Pozycja ustrojowa * 1.Skład i organizacja * 2.Kompetencje * IV.Tryb funkcjonowania * V.Odpowiedzialność * Rozdział XI. Stany nadzwyczajne (dr Mariusz Paździor) * 47.Pojęcie i istota stanów nadzwyczajnych * 48.Zasady ogólne wprowadzenia stanów nadzwyczajnych * 49.Konsekwencje wprowadzenia stanów nadzwyczajnych * I.Modyfikacja zasad sprawowania władzy publicznej * II.Ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela * 50.Przesłanki wprowadzenia stanu wojennego * 51.Rozporządzenie z mocą ustawy w czasie stanu wojennego * 52.Przesłanki wprowadzenia stanu wyjątkowego * 53.Przesłanki wprowadzenia stanu klęski żywiołowej * Indeks rzeczowy *