"W czasie przemian obejmujących niemal każdą dziedzinę życia pedagodzy podejmują refleksję nad sposobem wychowania młodego człowieka oraz nad potrzebą stworzenia nowego systemu edukacji. Trwa poszukiwanie metod wychowawczych, które odpowiadałyby wyzwaniom czasu. Tworzy się nowe systemy, ale także czerpie inspirację z tych, które rozwijały się na przeŞłomie XIX i XX wieku. W ostatnich latach (od 1989 roku) w Polsce, w dobie pluralizmu i większej autonomii szkół, powstały i funkcjonują różnego typu placówki oświatowe, które w wielu przypadkach można zaliczyć do szkół eksperymentalnych i alternatywnych, czy to w sensie organizacyjnym, ideowym czy metodycznym. Twórcy niektórych tych placówek korzystają z doświadczeń europejskich reformatorów prowadzących szkoły alternatywne w Europie Zachodniej. Jednym z systemów oświatowych reaktywowanych ostatnio w polskich przedszkolach i szkołach jest system pedagogiczny Marii Montessori (1870-1952), któremu poświęcam tę książkę..."

Wstęp * I.Wychowanie i edukacja w systemie pedagogicznym Marii Montessori - podstawy teoretyczne * 1.Początki i rozwój systemu pedagogicznego Marii Montessori * 1.1.Biografia Marii Montessori * 1.2.Rozwój i recepcja myśli pedagogicznej Marii Montessori w świecie * 1.3.Rozwój i recepcja myśli pedagogicznej Marii Montessori w Polsce * 2.Teoretyczne założenia systemu pedagogicznego Marii Montessori * 2.1.Podstawy filozoficzne * 2.2.Założenia psychologiczne * 2.3.Podstawy socjologiczne * 2.4.Pedagogiczne aspekty koncepcji wychowania Marii Montessori * 2.5.Metodyczne podstawy systemu pedagogicznego Marii Montessori * 2.6.Krytyczne oceny dzieła pedagogicznego Marii Montessori * 3.Wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna w Polsce i we Włoszech * 4.Miejsce systemu pedagogicznego Marii Montessori w wychowaniu przedszkolnym i edukacji wczesnoszkolnej w Polsce i we Włoszech * II.Metodologiczne podstawy pracy * 5.Metodologia badań własnych * 5.1.Problematyka badań * 5.2.Zmienne i wskaźniki * 5.3.Metody, techniki i narzędzia badawcze * 5.4.Charakterystyka badanych instytucji i grup * 5.5.Organizacja i przebieg badań * 5.6.Charakterystyka zgromadzonego materiału badawczego * III.Pedagogika Marii Montessori w praktyce - analiza badań własnych * 6.Twórcze wykorzystanie systemu pedagogicznego Marii Montessori w praktyce * 7.Cele wychowania i kształcenia w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech * 7.1.Cel główny i cele szczegółowe wychowania w systemie pedagogicznym Marii Montessori * 7.2.Cel główny i cele szczegółowe w polskich placówkach montessoriańskich * 7.3.Cele kształcenia we włoskich placówkach montessoriańskich * 7.4.Cele w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech - porównanie i interpretacja * 8.Treści wychowania i kształcenia w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech * 8.1.Treści wychowania i kształcenia w systemie pedagogicznym Marii Montessori * 8.2.Treści wychowania i kształcenia w polskich placówkach montessoriańskich * 8.3.Treści wychowania i kształcenia we włoskich placówkach montessoriańskich * 8.4.Porównanie i interpretacja treści wychowania i kształcenia w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech * 9.Metody wychowania i kształcenia w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech * 10.Formy wychowania i kształcenia w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech * 11.Środki wychowania i kształcenia w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech * 12.Efekty wychowania i kształcenia w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech * 13.Uwarunkowania efektywności wychowania i kształcenia w systemie pedagogicznym Marii Montessori w polskich i włoskich placówkach edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej * 14.Postulaty dla praktyki * Bibliografia * Spis tablic * Spis fotografii