Dziś coraz wydatniej docenia się szczególne miejsce pedagogiki specjalnej w tworzeniu czy modyfikowaniu powszechnych systemów oświatowych. Pojawiają się sądy, że bardziej należy spożytkować doświadczenia pedagogów specjalnych w tworzeniu edukacji dla wszystkich: uczniów sprawnych, uczniów z niepełnosprawnością, przewlekle chorych, z niedostosowaniem społecznym, czy też uczniów wybitnie zdolnych. To zróżnicowanie podmiotów edukacji skutkuje koniecznością zróżnicowania działań pedagogicznych. Dydaktyka specjalna wprowadza w nabywanie kompetencji niezbędnych w zawodzie pedagoga specjalnego, jest łącznikiem między ogólną wiedzą dydaktyczną o kształceniu a wiedzą metodyczną o kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Dydaktyce specjalnej systematycznie nadajemy rangę nauki o walorach zarówno teoretycznych, empirycznych, jak i praktycznych. Jest to nauka interdyscyplinarna, która obejmuje wiedzę powiązaną wielozakresowo co najmniej z innymi naukami społecznymi. Ważne dla rozwoju tego zakresu wiedzy pedagogicznej jest rozpoznanie i sformułowanie istotnych wzorców, będących wynikiem uogólnienia aktualnych tendencji w kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Mam nadzieję, że sformułowane w tej pracy wzorce dydaktyki specjalnej nakreślą dzisiejsze, a może będą inspirować przyszłe działania badawcze w tych zakresach. Sądzę również, że nazwane wzorce pozwolą w jakimś stopniu wskazać na odrębność - tożsamość tego obszaru wiedzy pedagogicznej. Owe wzorce poddane są wstępnej interpretacji w odniesieniu do aktualnych tendencji kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Jednocześnie odpowiadają istotnym obszarom tematycznym dydaktyki specjalnej jako przedmiotu kształcenia na kierunku studiów pedagogika specjalna.Joanna Głodkowska