Od 1990 roku jest realizowana w Polsce modernizacja gospodarki oparta na zewnętrznym transferze technologii, europocentrycznym sposobie kreowania i uzasadniania wiedzy, rządzenia i zarządzania. Orientacja ta jest pogonią za znikającym punktem technology frontier area i umacnianiem odziedziczonej po socjalizmie blokady innowacyjnej. Jej fragmentaryczne sukcesy nie prowadzą do zintegrowanego rozwoju, a spójność społeczno-ekonomiczna pozostaje ciągle w sferze postulatywnej. Jeśli modernizacja ma prowadzić do trwałej poprawy jakości życia możliwie największej liczby ludzi, także przyszłych pokoleń, nie może być dziełem "fachowców bez ducha, sybarytów bez serca", dyspozycyjnych ekspertów i ludzi nauki, którzy sprzeniewierzają się misji szukania prawdy, doskonałości i piękna, polityków maksymalizujących pola uprawnień władczych i biznesmenów zajętych jedynie umacnianiem przewag konkurencyjnych i pomnażaniem wartości rynkowej własnej firmy. Płynąca z ich motywów nowoczesność powiększa ryzyko i niepewność, obawy o przyszłość stabilności procesów rozwojowych i słuszność społeczną wysiłków, które nie wyrażają się w umacnianiu spójności społeczno-ekonomicznej. W XXI wieku nie powinno być krajów biednych, rządzonych bez odpowiedniej wiedzy i rozsądku. Modernizacja Polski i jej regionów będzie ostatecznie zależeć od tego, czy społeczeństwo obywatelskie potrafi zmobilizować elity polityczne do reform na rzecz racjonalnego państwa. Rzetelne diagnozy wewnętrznych uwarunkowań modernizacji Polski autorów tego tomu są ostrzeżeniem, że trzeba szukać alternatywy w rządzeniu i zarządzaniu zmianami. Otwierają też perspektywę do wskazania na konieczne warunki orientacji zmian w sferze realnej na spójność społeczno-ekonomiczna, a - mam nadzieję - zachęcą jak najszersze grono czytelników do wspólnego poszukiwania skutecznych narzędzi, procedur, instytucji i mechanizmów modernizacji inkluzywnej. Własna koncepcja autorów trylogii zostanie poddana pod wspólną refleksję w jej tomie III. (Prof. dr hab. Michał Gabriel Woźniak)

ROZDZIAŁ 1. Modernizacja technologiczna, potencjał społeczny a wzrost gospodarczy - wnioski dla Polski * Wprowadzenie * 1.1. Potencjał społeczny, technologia a poziom osiągnięć gospodarczych i tempo wzrostu gospodarczego krajów - dominujące ujęcia i wyniki badań * 1.2. Wzrost gospodarczy, technologia a zdolność absorpcji i tworzenia innowacji - wyniki badań własnych * 1.3. Technologia, potencjał społeczny a budowanie gospodarki wiedzy - wnioski dla Polski * Wnioski * ROZDZIAŁ 2. Regionalne zróżnicowanie kapitału intelektualnego * Wprowadzenie * 2.1. Model kapitału intelektualnego regionu * 2.2. Metodologia pomiaru kapitału intelektualnego regionu * 2.3. Kapitał intelektualny w Polsce na tle innych krajów * 2.4. Regionalne zróżnicowanie poziomu kapitału intelektualnego * Wnioski * ROZDZIAŁ 3. Blokada innowacyjna w kontekście zachowań organizacyjnych * Wprowadzenie * 3.1. Innowacyjność polskiej gospodarki w okresie transformacji * 3.2. Przejawy blokady innowacyjnej na poziomie przedsiębiorstw i jednostek ludzkich * 3.3. Terytorialne dysproporcje w poziomie innowacyjności * 3.4. Paradoksy podtrzymujące blokadę innowacyjną i ograniczenia proinnowacyjnych zachowań organizacyjnych * Wnioski * Bibliografia * ROZDZIAŁ 4. Dyfuzja innowacji * Wprowadzenie * 4.1. Dyfuzja innowacji jako narzędzie modernizacji gospodarki * 4.2. Problem pomiaru dyfuzji innowacji * 4.3. Przebieg dyfuzji innowacji w polskiej gospodarce w latach 1995-2010 * 4.4. Społeczne konsekwencje modernizacji przez dyfuzję innowacji * Wnioski * ROZDZIAŁ 5. Technologie informacyjne w sektorze rynkowym Polski * Wprowadzenie * 5.1. Analiza gospodarki opartej na sieci komputerowej w polskich przedsiębiorstwach w latach 2005-2009 * 5.2. Stan gospodarki opartej na sieci komputerowej w przedsiębiorstwach w przekroju regionalnym i wojewódzkim * 5.3. Możliwości przedsiębiorstw związane z handlem elektronicznym * 5.4. Gospodarstwa domowe wykorzystujące technologie informacyjno-telekomunikacyjne w latach 2005-2009 * 5.5. Stan gospodarki opartej na sieci komputerowej w gospodarstwach domowych w przekroju regionalnym * Wnioski * ROZDZIAŁ 6. Modernizacja sektora energii * Wprowadzenie * 6.1. Stan środowiska a polityka energetyczna * 6.2. Koncepcja rozwoju zrównoważonego a polityka energetyczna * 6.3. Cele współczesnej polityki energetycznej * 6.4. Ponowne zwiększenie znaczenia technologii nuklearnych * 6.5. Zwiększenie znaczenia odnawialnych źródeł energii * 6.6. Poprawa sprawności przetwarzania energii pierwotnej * 6.7. Poprawa sprawności wykorzystania nośników energii * 6.8. Zwiększenie poszanowania energii przez użytkowników * 6.9. Istota modernizacji sektora energii * 6.10. Modernizacja sektora energii w Polsce w latach 1990-2010 * 6.11. Przyczyny nieudanej modernizacji sektora energii w Polsce * 6.12. Planowana modernizacja sektora energii w Polsce w latach 2011-2030 * 6.13. Energetyka a polskie społeczeństwo * 6.14. Wizja prawdziwej modernizacji * ROZDZIAŁ 7. Tercjaryzacja zatrudnienia * Wprowadzenie * 7.1. Usługi w realizacji celów modernizacji sprzyjającej spójności * 7.2. Rozwój sektora usług w Polsce na tle UE * 7 3. Regionalne zróżnicowanie trójsektorowe * 7.4. Modernizacja struktur usługowych w kierunku GOW * Wnioski * ROZDZIAŁ 8. Dywersyfikacja modernizacji środowisk wiejskich * Wprowadzenie * 8.1. Problematyka modernizacji wsi w perspektywie socjologicznej * 8.2. Modernizacja środowisk wiejskich * 8.3. Systemowe uwarunkowania procesów modernizacji rolnictwa * Wnioski * ROZDZIAŁ 9. Jakość życia - dynamika konwergencji * Wprowadzenie * 9.1. Poziom życia * 9.2. Jakość życia * Wnioski * ROZDZIAŁ 10. Regionalne zróżnicowanie i zbieżność poziomu i jakości życia * Wprowadzenie * 10.1. Regionalne zróżnicowanie poziomu życia w latach 1995-2008 * 10.2. Konwergencja (dywergencja) poziomu życia w Polsce w latach 1995-2008 * 10.3. Dywergencja w obszarze jakości życia * Wnioski * ROZDZIAŁ 11. Spójność rozwoju społeczno-ekonomicznego województw * Wprowadzenie * 11.1. Metoda badawcza * 11.2. Wykorzystane zmienne * 11.3. Zróżnicowanie dynamiki wskaźników rozwoju ekonomicznego * 11.4. Dynamika wskaźników rozwoju społecznego * 11.5. Przestrzenna dywergencja współczynników zmienności wskaźników rozwoju ekonomicznego i społecznego * 11.6. Przestrzenne zróżnicowanie taksonomicznych wskaźników spójności województw * Wnioski * ROZDZIAŁ 12. Modernizacja polityki pieniężnej w Polsce w latach 1989-2011 * Wprowadzenie * 12.1. Dostosowania w polityce pieniężnej w latach 1989-1999 * 12.2. Zmiany ram instytucjonalno-prawnych prowadzenia polityki pieniężnej w Polsce * 12.3. Rola pomocy zagranicznej w modernizacji polityki pieniężnej * 12.4. Niezależność Narodowego Banku Polskiego * 12.5. Poszukiwanie optymalnego systemu kursowego * 12.6. Dostosowanie polityki stóp procentowych w latach 1989-2010 * 12.7. W kierunku efektywnego nadzoru nad sektorem finansowym * 12.8. Skutki modernizacji polityki pieniężnej dla modernizacji sfery realnej