Czas przemian społecznych nie pozostał bez wpływu dla funkcjonowania małżeństwa i rodziny zauważa Anna Kwak w monografii poświęconej analizie przebrażeń, jakim uległy związki tradycyjne - mężczyzny i kobiety - w rodzinie. W opracowaniu odzwierciedlono - na podstawie analizy literatury i badań autorki - różnorodność form życia w związkach heteroseksualnych, ich płynność, zauważalną wolność wyborów. Jak odnotowuje autorka, na dobre upowszechniła się wielość form życia rodzinnego, znaczenia nabrała więź osobowa w rodzinie, a zauważalna stała się kruchość relacji.Anna Kwak w przedstawianej monografii analizuje szczegółowo w obszarze polskim, ale również w perspektywie literatury światowej procesy, które dokonały się w rodzinie tradycyjnej i doprowadziły do nietradycyjnych jej alternatyw. Stawia także pytania o wartości tkwiące w bliskich związkach, analizuje opinie respondentów. Analiza zaprezentowana przez badaczkę uświadamia znaczenie obserwowanych procesów zarówno dla jednostki, jak i dla społeczeństwa.

Wprowadzenie: Procesy zmieniające rzeczywistość małżeństwa i rodziny. Część pierwsza: Dobrowolna bezdzietność par małżeńskich. Rozdział I. Bezdzietność - bezdzietni. 1.1. Teoretyczne podstawy wyjaśniania zjawiska bezdzietności; 1.1.1. Wybrane perspektywy teoretyczne 1.1.2. Teoria preferencji Catherine Hakim; 1.2. Bezdzietność jako zjawisko społeczne; 1.2.1. Zarys rozwoju zjawiska bezdzietności; 1.2.2. Bezdzietność - rozważania definicyjne; 1.2.3. Homogeniczność czy heterogeniczność grupy bezdzietnych z wyboru; 1.2.4. Dobrowolna bezdzietność - perspektywa zmiany i zależności; 1.3. Trendy w odbiorze dobrowolnej bezdzietności; 1.3.1. Drogi do dobrowolnej bezdzietności; 1.3.2. Postawy wobec bezdzietności i osób dobrowolnie bezdzietnych; 1.3.3. Dobrowolna bezdzietność - forma alternatywnego stylu życia. Rozdział II. Czy idziemy w kierunku bezdzietności? Analiza opinii; 2.1. Zmiany w modelu prokreacyjnym; 2.2. Dziecko i małżeństwo - czy nadal istotny związek? 2.2.1. Dziecko jako cel małżeństwa; 2.2.2. Ważność dziecka dla małżeństwa - zmiana czy stałość? 2.2.3. Powinność i przymus posiadania dziecka w małżeństwie; 2.3. Bezdzietność z wyboru w małżeństwie; 2.3.1. Wybór bezdzietności w małżeństwie - jedna z opcji na życie; 2.3.2. Komu bardziej zależy na byciu wolnym od dziecka w małżeństwie? 2.3.3. Lepiej mieć dziecko czy nie mieć dziecka? 2.4. Tendencje w ocenie dobrowolnie bezdzietnych małżeństw; 2.4.1. Przyzwolenie społeczne na dobrowolną bezdzietność w małżeństwie; 2.4.2. Małżeństwo wolne od dziecka - szansa na model małżeństwa w przyszłości? Część druga: Współczesne wybory - kohabitacja, małżeństwo, LAT. Rozdział III. Fenomen rozwojowy zjawiska kohabitacji. 3.1. Kohabitacja w kontekście teorii rozpowszechniania; 3.2. Przebieg rozwoju kohabitacji jako zjawiska społecznego; 3.3. Kohabitacja, małżeństwo, bycie singlem w procesie formowania związków; 3.4. Zmieniająca się rola kohabitacji; 3.4.1. Sposoby rozumienia kohabitacji; 3.4.2. Nietrwałość związków kohabitacyjnych; 3.4.3. Oczekiwanie przejścia w małżeństwo. Rozdział IV. Kohabitacja a małżeństwo. 4.1. Kohabitacja i małżeństwo - jakościowe różnice związków 4.2. Kohabitacja w procesie dochodzenia do małżeństwa; 4 3. Ocena związków kohabitacyjnych i małżeńskich. Analiza opinii; 4.3.1. Czy kohabitacja jest takim samym związkiem jak małżeństwo? 4.3.2. Porównawcze wartościowanie związków - kohabitacja czy małżeństwo? 4.3.3. Kohabitacja a członkostwo w rodzinie. Rozdział V. Małżeństwo a kohabitacja. 5.1. Małżeństwo w kontekście przemian społecznych; 5.2. Małżeństwo, kohabitacja - kierunki rozwoju związków; 5.3. Ranga małżeństwa współcześnie. Analiza opinii. Rozdział VI. LAT (Living Apart Together) - rozważania o naturze związków; 6.1. LAT - zawiłości w określaniu związków; 6.2. Rozmiar zjawiska LAT i jego odbiorcy; 6.3. Różnice i podobieństwo postaw osób ze związków LAT, kohabitacyjnych, małżeńskich; 6.4. Specyfika związków LAT; 6.5. Starsze pokolenie w układzie LAT. Zakończenie Niespodzianki współczesnej nowoczesności.