W publikacji dokonano charakterystyki rozwoju rysunkowego dziecka w wieku od 8 do 11 lat. Analizowano prace rysunkowe dzieci z lekką niepełnosprawnością intelektualną z Polski i z USA. W rysunku opisano rozwój kształtu postaci ludzkiej, ptaka i psa. Ponadto przedstawiono rozwój widzenia przestrzennego, dynamikę ruchu, proporcje oraz typ ustawienia rysowanych form. Badania te zostały przeprowadzone w placówkach państwowych oraz prywatnych w Polsce i w USA.Na podstawie zebranego materiału rysunkowego oraz charakterystyki rozwoju intelektualnego dziecka przedstawiono autorski program arteterapeutyczny - Program stymulowania rozwoju osobowego dziecka. Publikacja została zilustrowana pracami dziecka z lekką niepełnosprawnością intelektualną, typowymi dla faz jego rozwoju. Przedstawiono również prace plastyczne dzieci przed i po procesie terapeutycznym z wykorzystaniem sztuk plastycznych: arteterapii, biblioterapii, muzykoterapii. Wskazano możliwości wykorzystania potencjału twórczego dziecka.Pozycja ta jest pierwszą w Polsce monografią opisującą rysunek dziecka z lekką niepełnosprawnością intelektualną oraz arteterapię jako formę wspomagania rozwoju.

1. TWÓRCZOŚĆ OKRESU IDEO- I FIZJOPLASTYCZNEGO * 1.1. Obszary badań twórczości plastycznej dziecka * 1.2. Etapy rozwoju twórczości plastycznej dzieci w okresie ideoplatyki * 1.3. Koncepcje pojęcia „bazgrota” – rozważania teoretyczno-badawcze * 1.4. Koncepcje pojęć „głowonóg” i „głowotułów” – rozważania teoretyczno-badawcze * 1.5. Analiza pojęcia „schemat” * 1.6. Analiza kształtu, form kompozycji i sposobów wyrażania przestrzeni na płaszczyźnie obrazu * 1.7. Związek między poziomem rozwoju intelektualnego i twórczości plastycznej dzieci * 2. NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNA – ANALIZA POJĘCIA * 2.1. Niepełnosprawność intelektualna oraz mechanizmy warunkujące jej powstawanie * 2.2. Definicje i stopnie niepełnosprawności intelektualnej * 2.3. Diagnoza niepełnosprawności intelektualnej * 2.4. Testy psychologiczne w pomiarach niepełnosprawności intelektualnej * 2.5. Ogólna charakterystyka dziecka z niepełnosprawnością intelektualną * 2.6. Wpływ niepełnosprawności intelektualnej na twórczość plastyczną dziecka * 3. PROGRAM BADAŁ * 3.1. Cele badawcze * 3.2. Problemy i hipotezy * 3.3. Zmienne kontrolowane * 3.4. Prezentacja metody badawczej * 3.4.1. Analiza wytworów plastycznych * 3.5. Osoby badane i przebieg badań * 3.5.1. Opis terenu badań * 3.5.2. Charakterystyka badanych grup * 3.5.3. Technika przeprowadzenia badań * 4. ANALIZA STATYSTYCZNA WYNIKÓW BADAŁ * 4.1. Kryteria i zasady analizy * 4.2. Analiza ogólna materiału empirycznego * 4.2.1a. Ewolucja kształtu * 4.2.1b. Proporcje – dynamika ruchu * 4.2.1c. Rysunek postaci ludzkiej – ujęcie en face * 4.2.1d. Rysunek postaci psa i ptaka – ujęcie głowa i tułów profilem * 4.2.1e. Rysunek postaci psa i ptaka – detale * 4.2.2a. Perspektywa – układ pasowy * 4.3a. Kompozycja * 4.4a. Faza schematu uproszczonego a typowa figura realistyczna * 4.4b. Proporcje a elementy ruchu * 4.4c. Ujęcie postaci ludzkiej, postaci psa i postaci ptaka * 4.4d. Rysunek postaci psa i postaci ptaka – detale * 4.4e. Rysunek ulicy – przestrzeń, kompozycja * 4.5a. Różnice między grupami narodowymi – rysunek postaci ludzkiej, psa i ptaka * 4.5b. Różnice między grupami narodowymi we wszystkich rysunkach – proporcje, dynamika ruchu * 4.5c. Różnice między grupami narodowymi w rysunku postaci ludzkiej i w ujęciu sylwetki * 4.5d. Różnice między grupami narodowymi w rysunku postaci psa i postaci ptaka * 4.5e. Różnice między grupami narodowymi w rysunku postaci psa i postaci ptaka – liczba detali * 4.5f. Różnice między grupami narodowymi w rysunku ulicy – przestrzeń * 4.5g. Różnice między grupami narodowymi w rysunku ulicy – kompozycja * 4.6a. Różnice narodowe w rysunku postaci ludzkiej, postaci psa i postaci ptaka – norma intelektualna * 4.6b. Różnice między grupami narodowymi w rysunkach – proporcje, dynamika ruchu * 4.6c. Różnice między grupami narodowymi w rysunku postaci ludzkiej – ujęcie sylwetki * 4.6d. Różnice między grupami narodowymi w rysunku postaci psa i ptaka * 4.6e. Różnice między grupami narodowymi w rysunku psa i ptaka – liczba detali * 4.6f. Różnice między grupami narodowymi w rysunku ulicy – przestrzeń * 4.6g. Różnice między grupami narodowymi w rysunku ulicy – kompozycja * Podsumowanie * 5. ARTETERAPIA – WSKAZANIA DO TERAPII * 5.1. Arteterapia * 5.1.1. Techniki i metody arteterapii * 5.1.2. Techniki plastyczne stosowane w procesie twórczym * 5.1.3. Efektywność arteterapii * 5.2. Arteterapia w pracy z jednostką niepełnosprawną intelektualnie * 5.3. Tematyka sesji arteterapeutycznych – program autorski * 5.3.1. Opis grupy terapeutycznej * 5.3.2. Ogólne zalecenia do arteterapii ze szczególnym wskazaniem * 5.3.3. Wskazania i zalecenia do arteterapii * 5.4. Plan arteterapii * 5.5. Arteterapia – opis wybranych sesji arteterapeutycznych * 5.5.1. Warsztat arteterapeutyczny – sztuki wizualne * 5.5.2. Warsztat arteterapeutyczny – biblioterapia * 5.5.3. Warsztat arteterapeutyczny – muzykoterapia * BIBLIOGRAFIA