Doświadczenia innych państw pokazują, że imigracja przebiega niejako po ścieżkach, które są "wydeptywane" w pierwszym okresie przekształcania się danego państwa w kraj atrakcyjny dla imigracji zarobkowej. Polska jest obecnie w sytuacji, kiedy może jeszcze skutecznie wytyczać ścieżki, po których będą w przyszłości przyjeżdżać do naszego kraju imigranci. Może przy tym uniknąć wielu popełnionych przez inne państwa błędów - zarówno w stosowaniu instruŞmentów polityki imigracyjnej, jak i integracyjnej. [Z Wprowadzenia]

Rozdział I. Procesy migracyjne i polityka imigracyjna * Polityka imigracyjna - nowe podejście i nowa definicja * Polityka migracyjna a polityka imigracyjna * Definicja polityki imigracyjnej * Polityka integracyjna jako element polityki imigracyjnej * Wpływ imigracji na rynek pracy państwa przyjmującego * Teorie migracji * Model push and puli * Dualny rynek pracy * Sieci migracyjne * Nowa ekonomia migracji * Teoria migracji niepełnych * Migracje międzynarodowe w XX i na początku XXI wieku * Kształtowanie się procesów migracyjnych w XX i XXI wieku * Skala, struktura i kierunki obecnych migracji na świecie i w Europie * Migracje pozaeuropejskie * Migracje w Europie i do Europy * Polska na światowej mapie migracji * Rozdział II. Regulacje międzynarodowe w obszarze migracji zarobkowych ze szczególnym uwzględnieniem Unii Europejskiej * Zagraniczne migracje zarobkowe w dokumentach organizacji globalnych * Polityka migracyjna w uregulowaniach Unii Europejskiej * Priorytety UE w zakresie imigracji zarobkowej z państw trzecich * Podstawowe akty prawne regulujące napływ imigrantów legalnych do UE oraz ich integrację w społeczeństwie państwa przyjmującego * Rozdział III. Doświadczenia wybranych państw w zakresie stosowania polityki imigracyjnej * Modele polityki imigracyjnej * Polityka imigracyjna wybranych państw świata - analiza porównawcza * Charakterystyka państw wybranych do analizy * Doświadczenia w stosowaniu wybranych instrumentów polityki imigracyjnej - wnioski dla Polski * Rozdział IV. Ocena systemu zatrudniania cudzoziemców w Polsce * Ogólne zasady zatrudniania cudzoziemców w Polsce * Tryb wydawania oraz rodzaje zezwoleń na pracę * Podejmowanie przez cudzoziemców zatrudnienia bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę * Prawa do wjazdu i pobytu w Polsce na podstawie zezwolenia na pracę * Ocena propozycji nowelizacji ustawy o cudzoziemcach w części dotyczącej imigracji zarobkowej * Zagadnienia ogólne * Przyznawanie prawa pobytu czasowego, w tym z zezwoleniem na podjęcie pracy * Przepisy odnoszące się do pracowników wysoko wykwalifikowanych * Prowadzenie działalności gospodarczej * Podejmowanie studiów w Polsce * Inne propozycje * Ocena dokumentu "Polityka migracyjna Polski - stan obecny i postulowane działania" * Imigracja legalna * Zapobieganie nielegalnej imigracji * Polityka integracyjna * Sprawne funkcjonowanie systemu prawnego i instytucjonalnego * Związki innych polityk z polityką migracyjną Polski * Monitoring procesów migracyjnych * Rozdział V. Skala, struktura oraz znaczenie zatrudnienia cudzoziemców w Polsce w latach 2004-2011 * Źródła danych o cudzoziemcach zatrudnionych w Polsce * Skala zatrudnienia cudzoziemców w Polsce w latach 2004-2011 * Zezwolenia na pracę * Pracownicy delegowani * Oświadczenia o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi zatrudnienia * Zatrudnienie cudzoziemców w świetle danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych * Prowadzenie przez cudzoziemców działalności gospodarczej * Płeć i wiek imigrantów * Zróżnicowanie regionalne zatrudnienia cudzoziemców w Polsce * Struktura sektorowa zatrudnienia cudzoziemców * Grupy pracownicze i grupy zawodów, w jakich są zatrudniani cudzoziemcy * Studenci zagraniczni w Polsce * Wpływ procesów imigracyjnych na poziom zasobów pracy w Polsce * Zasoby pracy w Polsce * Zatrudnienie cudzoziemców a zasoby pracy w Polsce * Prognozy dotyczące skali imigracji do Polski * Rozdział VI. Polityka imigracyjna oraz rynek pracy według opinii cudzoziemców zatrudnionych i studiujących w Polsce oraz pracodawców * Założenia badawcze projektu zrealizowanego w Instytucie Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego * Inne badania dotyczące zatrudniania cudzoziemców w Polsce * Przyczyny wyboru Polski jako kraju zatrudnienia * Źródła informacji o warunkach pobytu i pracy w Polsce * Procedury biurokratyczne związane z uzyskiwaniem prawa do pobytu i zatrudnienia * Główne problemy w czasie pobytu i zatrudnienia w Polsce * Plany na przyszłość * Oczekiwane zmiany w polityce imigracyjnej * Rozdział VII. Podejmowanie przez cudzoziemców pracy w Polsce na podstawie oświadczenia pracodawcy o zamiarze powierzenia zatrudnienia -studium przypadku * Cel i metoda badania * Rekrutacja pracownika * Rejestracja oświadczenia i uzyskiwanie wizy z pozwoleniem na pracę * Legalizacja pobytu i zatrudnienia cudzoziemca po jego przyjeździe do Polski * Obowiązki administracyjne w trakcie świadczenia pracy przez pracownika cudzoziemskiego * Rozwiązywanie umowy i wyrejestrowywanie pracownika * Rozdział VIII. Opinia decydentów na temat obecnej polityki imigracyjnej i wyzwań na przyszłość * Cel i metoda badań * Ocena skali imigracji do Polski oraz obecnie stosowanych instrumentów polityki imigracyjnej * Ocena praktyki stosowania oświadczeń pracodawców o zamiarze powierzenia zatrudnienia cudzoziemcowi bez zezwolenia * Ograniczenia biurokratyczne i finansowe legalnego zatrudnienia cudzoziemców w Polsce * Potrzeba wprowadzenia w życie nowych instrumentów z zakresu polityki imigracyjnej * Ocena wprowadzenia nowego instrumentu skierowanego do pracowników sezonowych * Zdolność polskiej administracji do prowadzenia aktywnej polityki imigracyjnej * Wpływ polityki integracyjnej na imigracyjną * Rozdział IX. Model polityki imigracyjnej odpowiadającej na potrzeby rynku pracy - rekomendacje * Akty prawne i dokumenty programowe * Aneks I. Informacja o badaniach poddanych analizie * Aneks II. Scenariusz pogłębionego wywiadu indywidualnego