Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej 1 maja 204 r. stworzyło nowe wyzwania i możliwości rozwojowe. Zrealizowanie ponad 160 tyś. Projektów europejskich (współfinansowanych ze środków UE) o wartości około 333 mld PLN świadczy o dobrym wykorzystaniu przez Polskę dziesięcioletniego okresu członkostwa w Unii Europejskiej. Aby w nowej perspektywie programowo-finansowej (lata 2014-2020) skutecznie i efektywnie wykorzystać środki na dofinansowanie projektów europejskich realizowanych w naszym kraju (kwota ok. 349 mld PLN), konieczne jest zastosowanie profesjonalnej wiedzy z zakresu zarządzania projektami. Zagadnienia te zostały omówione w niniejszej książce. Część I jest poświęcona analizie celów i uwarunkowań projektów europejskich: roli projektów w Unii Europejskiej oraz systemowi instytucjonalnemu i systemowi wdrażania nowej perspektywy finansowej. W części II zostało omówione wsparcie metodyczne zarządzania projektem europejskim: podstawy i metodyka zarządzania tym projektem oraz metody planowania i sterowania nim. Część III książki jest poświęcona wybranym, najbardziej istotnym zagadnieniom zarządzania projektem europejskim: kwalifikowalności wydatków, ocenie efektywności projektów, ewaluacji projektów, kierowaniu zespołem projektowym oraz zamówieniom publicznym. Do każdego rozdziału dołączony jest spis literatury uzupełniającej, pozwalającej na pogłębienie wiedzy. Książka jest przede wszystkim przeznaczona dla uczestników projektów europejskich: projektodawców, decydentów, wykonawców i beneficjentów. Może być również wykorzystana jako podręcznik na studiach wyższych, studiach podyplomowych oraz kursach specjalistycznych.

Wstęp * Część I. Cele i uwarunkowania projektów europejskich * Rozdział 1. Rola projektów w Unii Europejskiej * 1.1. Cele Unii Europejskiej * 1.2. Polityki Unii Europejskiej * 1.3. Strategie Unii Europejskiej * 1.4. Programy i projekty unijne * 1.5. Wieloletnie ramy finansowe * 1.6. Wydatki budżetu Unii Europejskiej * 1.7. Projekty Unii Europejskiej z zakresu inteligentnego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu * 1.7.1. Projekty Unii Europejskiej w zakresie konkurencyjności na rzecz wzrostu i zatrudnienia * Przykład. Horyzont 2020 - program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014-2020) * Przykład. Instrument Łącząc Europę * Przykład. Erasmus+ - unijny program na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu * Przykład. Europejskie systemy i programy nawigacji satelitarnej * Przykład. Program Copernicus - unijny program obserwacji i monitorowania Ziemi * Przykład. Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej * Przykład. Program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw na lata 2014-2020 (COSME) * Przykład. Program UE na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) * Przykład. Program działania na rzecz ceł w Unii Europejskiej na lata 2014-2020 (Cła 2020) * Przykład. Program działań na rzecz poprawy skuteczności systemów podatkowych w Unii Europejskiej na lata 2014-2020 (Fiscalis 2020) * Przykład. Projekty w "Planie inwestycyjnym dla Europy" * 1.7.2. Projekty w zakresie polityki spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii Europejskiej * Przykład. Projekty według rodzajów funduszy polityki spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii Europejskiej * Przykład. Projekty współfinansowane przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego * Przykład. Projekty współfinansowane przez Europejski Fundusz Społeczny * Przykład. Projekty współfinansowane przez Fundusz Spójności * 1.8. Programy i projekty w zakresie zrównoważonego wzrostu gospodarczego * 1.9. Programy i projekty z zakresu bezpieczeństwa i obywatelstwa * 1.10. Programy i projekty z zakresu działań zewnętrznych Unii Europejskiej * 1.11. Rodzaje projektów według obszarów polityki Unii Europejskiej * Literatura uzupełniająca * Źródła internetowe * Rozdział 2. System instytucjonalny i system wdrażania nowej perspektywy finansowej * 2.1. Podstawy systemu instytucjonalnego * 2.2. Umowa Partnerstwa * 2.3. Programy operacyjne * 2.4. Cele funduszy europejskich * 2.5. Strategia wykorzystania środków europejskich * 2.6. System koordynacji * 2.7. Identyfikacja obszarów komplementarności oraz rozwiązania na rzecz koordynacji * 2.8. Koordynacja z instrumentami krajowymi - kontrakt terytorialny * 2.9. Ocena zdolności instytucjonalnej systemu realizacji Umowy Partnerstwa * 2.9.1. Zdolność instytucjonalna - struktura * 2.9.2. Zdolność instytucjonalna - zasoby ludzkie * 2.9.3. Zdolność instytucjonalna - narzędzia wdrożeniowe * 2.10. Planowane uproszczenia dla beneficjentów * 2.11. Zintegrowane inwestycje terytorialne * Przykład. Obszar realizacji zintegrowanych inwestycji terytorialnych w Polsce i finansowanie ze środków Unii Europejskiej * Przykład. Warunki realizacji zintegrowanych inwestycji terytorialnych * 2.12. System instytucjonalny służący realizacji Umowy Partnerstwa i polityki spójności * Przykład. Instytucje zarządzające * Przykład. Instytucje pośredniczące * Przykład. Instytucje wdrażające * Przykład. Instytucja audytowa * Przykład. Instytucja odpowiedzialna za otrzymywanie płatności z Komisji Europejskiej * 2.13. Zasady wyboru projektów * 2.14. Zarządzanie finansowe * 2.15. Sprawozdawczość i monitorowanie * 2.16. Ewaluacja * 2.17. Informacja i promocja * Literatura uzupełniająca * Część II. Wsparcie metodyczne zarządzania projektem europejskim * Rozdział 3. Podstawy zarządzania projektami europejskimi * 3.1. Projekty europejskie * 3.2. Uczestnicy projektów europejskich * 3.3. Cele projektów * 3.4. Cykliczność projektów * 3.5. Zarządzanie projektami europejskimi * Literatura uzupełniająca * Rozdział 4. Metodyka zarządzania projektem europejskim * 4.1. Wymagania metodyczne w odniesieniu do projektów europejskich * 4.2. Metodyka zarządzania cyklem projektu * 4.3. Cykl projektu * 4.3.1. Koncepcja cyklu projektu * 4.3.2. Faza programowania * 4.3.3. Faza identyfikacji * 4.3.4. Faza formułowania * 4.3.5. Faza wdrażania i monitorowania * 4.3.6. Faza ewaluacji i audytu * 4.4. Podejście metodyczne matrycy logicznej * 4.4.1. Istota i zasady matrycy logicznej * 4.4.2. Analiza interesariuszy * Przykład. Projekt budowy wielofunkcyjnego boiska sportowego w pewnej gminie podlaskiej * 4.4.3. Analiza problemów * 4.4.4. Analiza celów * 4.4.5. Analiza i wybór strategii * 4.4.6. Budowa matrycy logicznej * 4.4.7. Wypełnianie matrycy logicznej * 4.4.8. Weryfikacja matrycy logicznej * 4.4.9. Matryca logiczna a ocena projektów * Literatura uzupełniająca * Rozdział 5. Planowanie realizacji projektu europejskiego * 5.1. Znaczenie i zakres planowania projektu europejskiego * 5.2. Struktury projektu europejskiego * 5.3. Planowanie struktury projektu * 5.4. Zdefiniowanie czynności projektu * 5.5. Planowanie przebiegu projektu * 5.6. Planowanie przebiegu projektu za pomocą harmonogramów * 5.7. Określanie kamieni milowych projektu * 5.8. Planowanie zasobów projektu * 5.9. Budżetowanie projektu * 5.10. Sterowanie projektem * Literatura uzupełniająca * Część III. Wybrane zagadnienia zarządzania projektem europejskim * Rozdział 6. Kwalifikowalność wydatków w projekcie europejskim * 6.1. Cel i zakres regulacji dotyczących wydatków kwalifikowanych * 6.2. Wspólne warunki i procedury w zakresie kwalifikowalności projektów i wydatków * 6.2.1. Zasięg geograficzny kwalifikowalności * 6.2.2. Ocena kwalifikowalności projektu i wydatku * 6.2.3. Ocena kwalifikowalności wydatku * 6.2.4. Trwałość projektu * 6.2.5. Ramy czasowe kwalifikowalności * 6.2.6. Ramy czasowe kwalifikowalności a zwrot kwot zatrzymanych * 6.2.7. Wydatki niekwalifikowane * 6.2.8. Uproszczone metody rozliczania wydatków, w tym kosztów pośrednich * 6.2.9. Weryfikacja wydatków rozliczanych w sposób uproszczony * 6.2.10. Zasada konkurencyjności wydatków * 6.2.11. Zasada faktycznego poniesienia wydatku * 6.2.12. Zakaz podwójnego finansowania * 6.2.13. Zasada elastyczności * Literatura uzupełniająca * Rozdział 7. Analiza finansowa, ekonomiczna i ryzyka projektów europejskich * 7.1. Wprowadzenie * 7.2. Fundamenty i zasady analizy finansowej, ekonomicznej oraz ryzyka projektu europejskiego * 7.3. Podstawowe etapy analizy projektów europejskich * 7.3.1. Przedstawienie i omówienie kontekstu społeczno-gospodarczego oraz celów projektu * 7.3.2. Identyfikacja projektu * 7.3.3. Analiza wykonalności projektu i rozwiązań alternatywnych * 7.3.4. Analiza finansowa * 7.3.5. Analiza ekonomiczna * 7.3.6. Analiza (ocena) ryzyka * 7.4. Charakterystyka analizy finansowej * 7.4.1. Etapy analizy finansowej * 7.4.2. Metodyka analizy finansowej w zależności od kategorii projektu * Przykład. Kategoria 1 * Przykład. Kategoria 2 * 7.4.3. Metodyka analizy finansowej * 7.4.4. Metody finansowej oceny opłacalności projektu * 7.4.5. Uwzględnianie kosztów finansowych * 7.4.6. Uwzględnianie zaciągania (pozyskiwania) oraz spłaty (zwrotu) kredytów bankowych * 7.4.7. Kapitał obrotowy netto * 7.4.8. Okres odniesienia * 7.4.9. Wartość rezydualna projektu * 7.4.10. Nakłady odtworzeniowe * 7.4.11. Finansowa stopa dyskonta * 7.4.12. Kryteria decyzyjne * 7.5. Charakterystyka analizy ekonomicznej * 7.5.1. Metodyka analizy ekonomicznej w zależności od kategorii projektu * 7.5.2. Metodyka analizy ekonomicznej * 7.5.3. Etapy analizy ekonomicznej * 7.6. Charakterystyka analizy ryzyka projektu europejskiego * 7.6.1. Metodyka analizy ryzyka w zależności od kategorii projektu * 7.6.2. Metodyka analizy ryzyka * 7.6.3. Jakościowa analiza ryzyka * 7.6.4. Analiza wrażliwości * 7.6.5. Ilościowa analiza ryzyka * Literatura uzupełniająca * Rozdział 8. Ewaluacja projektów europejskich * 8.1. Istota ewaluacji * 8.2. Podstawy prawne ewaluacji programów Unii Europejskiej * 8.3. Cele i funkcje ewaluacji * 8.4. Rodzaje ewaluacji * 8.5. Kryteria ewaluacji * 8.6. Ewaluacja a inne metody kontroli i oceny projektów * 8.6.1. Audyt a ewaluacja * 8.6.2. Kontrola a ewaluacja * 8.6.3. Monitorowanie a ewaluacja * 8.7. Przebieg badania ewaluacyjnego * 8.8. Metody stosowane w badaniach ewaluacyjnych * 8.9. Standardy ewaluacji * 8.10. Przykładowa struktura raportu ewaluacyjnego * Literatura uzupełniająca * Źródła internetowe * Rozdział 9. Kierowanie zespołem projektowym w projektach europejskich * 9.1. Znaczenie zespołu projektowego w projektach europejskich * 9.2. Kierownik projektu * 9.3. Budowanie zespołu projektowego * 9.4. Etapy rozwoju zespołu projektowego * Literatura uzupełniająca * Rozdział 10. Zamówienia publiczne w projektach europejskich * 10.1. Przepisy o zamówieniach publicznych - cel uchwalenia i zasady 2 * 10.2. Podstawa prawna stosowania przepisów o zamówieniach publicznych przy wydatkowaniu środków z budżetu Unii Europejskiej * 10.3. Przygotowanie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego * 10.4. Procedury udzielania zamówień publicznych * 10.5. Kontrola przestrzegania przepisów o zamówieniach publicznych przy wydatkowaniu środków Unii Europejskiej * 10.6. Nowe dyrektywy Unii Europejskiej o zamówieniach publicznych * Literatura uzupełniająca