Prezentowane opracowanie zawiera omówienie kluczowych zagadnień prawnych, przydatnych w edukacji i praktyce psychologa, psychoterapeuty, psychiatry oraz seksuologa. Publikacja zawiera omówienie najnowszych regulacji prawnych obowiązujących w polskich przepisach w odniesieniu do wykonywania zawodów psychologa, psychoterapeuty, seksuologa oraz lekarza psychiatry.Publikacja jest aktualizacją książki Udzielanie pomocy terapeutycznej. Aspekty prawne autorstwa Agnieszki Fiutak i Jacka Dąbrowskiego. Drugie wydanie wzbogacono o wzór kontraktu terapeutycznego.

Część I. CZĘŚĆ OGÓLNE * Rozdział 1. Podstawowe określenia związane z pomocą terapeutyczną * 1. Podstawowe pojęcia * 1.1. Zdrowie * 1.2. Pacjent/klient * 1.3. Świadczenie zdrowotne * 1.4. Świadczenia psychologiczne * 1.5. Psychologia * 1.6. Psychiatria * 1.7. Seksuologia * 1.8. Kontakt terapeutyczny * 1.9. Kontrakt * 1.10. Superwizor * 1.11. Sesja psychoterapii indywidualnej * 1.12. Sesja psychoterapii rodzinnej * 1.13. Sesja psychoterapii grupowej * 1.14. Sesja wsparcia psychospołecznego * 1.15. Sesja psychoedukacyjna * 1.16. Porada psychologiczno-diagnostyczna * 1.17. Porada psychologiczna * 1.18. Porada diagnostyczna * 1.19. Porada terapeutyczna * 2. Definicja zawodu * 2.1. Akty dotyczące wykonywania zawodów psychologa, psychoterapeuty, psychiatry i seksuologa * Rozdział 2. Zawody związane z pracą terapeutyczną * 1. Psycholog * 2. Psychoterapeuta * 3. Psychiatra i seksuolog * Rozdział 3. Formalno-prawne zasady wykonywania działalności terapeutycznej * 1. Uwagi ogólne * 2. Umowa o pracę * 3. Umowa cywilnoprawna * 4. Jednoosobowa działalność lecznicza * 5. Prywatna praktyka psychologiczna * 6. Zakładanie prywatnego gabinetu przez psychologa lub psychoterapeutę * 6.1. Wniosek o wpis do CEIDG * 6.2. NIP * 6.3. ZUS * 6.4. Konto bankowe * 6.5. Wybór sposobu opodatkowania * 6.6. Księgi rachunkowe * 6.7. Podatkowa księga przychodów i rozchodów * 6.8. REGON * 7. Grupowa praktyka * 7.1. Spółka cywilna * 7.2. Spółka jawna * 7.3. Spółka partnerska * Rozdział 4. Prawa pacjenta * 1. Prawo do świadczeń zdrowotnych * 2. Prawo do informacji * 3. Prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza * 4. Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego * 5. Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej * 6. Prawo pacjenta do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie * 7. Prawo do ochrony praw pacjenta * 8. Prawo do wyrażenia zgody, do autonomii * 8.1. Zgoda pacjenta (właściwa) * 8.2. Zgoda zastępcza (substytucyjna) * 8.3. Zgoda przedstawiciela ustawowego * 8.4. Zgoda sądu opiekuńczego * 8.5. Zgoda kumulatywna * 8.6. Ważność zgody * 8.7. Forma wyrażenia zgody * 8.8. Szczególne przypadki z ustawy o zdrowiu psychicznym * 9. Tajemnica * 10. Dokumentacja leczenia * Rozdział 5. Ochrona zdrowia psychicznego * 1. Uwagi ogólne * 2. Ubezwłasnowolnienie * 3. Przymus bezpośredni * 4. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego * 5. Wypis ze szpitala psychiatrycznego * 6. Rzecznik Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego * Część II. ODPOWIEDZIALNOŚĆ LEKARZA PSYCHIATRY, PSYCHOLOGA, SEKSUOLOGA I PSYCHOTERAPEUTY * Rozdział 6. Wprowadzenie * Rozdział 7. Odpowiedzialność cywilna * 1. Uwagi ogólne * 2. Przesłanki odpowiedzialności * 2.1. Szkoda * 2.2. Wina * 2.3. Związek przyczynowy * 2.4. Kontratypy * 2.5. Ciężar dowodu * 3. Rodzaje odpowiedzialności cywilnej * 3.1. Odpowiedzialność kontraktowa (ex contractu) * 3.2. Odpowiedzialność deliktowa (ex delicto) * 3.3. Zbieg odpowiedzialności * 4. Rodzaje odpowiedzialności w zależności od stosunku łączącego pracownika medycznego z pacjentem * 4.1. Umowa o pracę * 4.2. Kontrakt * 4.3. Praktyka prywatna * 4.4. Grupowa praktyka * 4.5. Podmioty zobowiązane do naprawienia szkody * 5. Wynagrodzenie szkody * 5.1. Przywrócenie stanu sprzed powstania szkody lub zapłata odpowiedniej sumy pieniężnej * 5.2. Jednorazowy zwrot kosztów * 5.3. Renta lub jednorazowe odszkodowanie * 5.4. Jednorazowe świadczenie pieniężne tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę * 5.5. Zadośćuczynienie pieniężne za naruszenie dobra osobistego * 6. Terminy przedawnień * 7. Wybrane przypadki odpowiedzialności cywilnej * 7.1. Działanie bez zgody * 7.2. Nieinformowanie pacjenta o skutkach i ryzyku podjęcia czynności leczniczej czy terapeutycznej * 7.3. Niezachowanie tajemnicy * 7.4. Niewywiązanie się z umowy lub nienależyte wykonanie umowy * 7.5. Naruszenie dóbr osobistych pacjenta, nietykalności cielesnej * Rozdział 8. Odpowiedzialność pracownicza * 1. Odpowiedzialność porządkowa * 1.1. Katalog kar * 1.2. Wysłuchanie pracownika i poinformowanie o nałożeniu kary * 1.3. Postępowanie odwoławcze * 1.4. Zatarcie kary * 2. Odpowiedzialność materialna * 2.1. Wina * 2.2. Szkoda * 2.3. Wyłączenie odpowiedzialności, odpowiedzialność kilku pracowników * 2.4. Roszczenie regresowe * Rozdział 9. Odpowiedzialność zawodowa * 1. Uwagi ogólne * 2. Ustawa o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów * 2.1. Ustawa z 8.6.2001 r. * 2.2. Prace nad nową ustawą o zawodzie psychologa * 3. Zawód psychoterapeuty * 3.1. Polska Rada Psychoterapii * 3.2. Projekt ustawy dotyczący wykonywania zawodu psychoterapeuty * 4. Kodeksy etyki dotyczące wykonywania zawodów psychologa i psychoterapeuty * 4.1. Zasady zawarte w kodeksach etyki * 4.1.1. Dobro pacjenta * 4.1.2. Relacja terapeutyczna * 4.1.3. Zakaz dyskryminacji * 4.1.4. Zgoda pacjenta * 4.1.5. Tajemnica zawodowa * 4.1.6. Dokumentacja i nagrywanie * 4.1.7. Kontakt * 4.1.8. Ochrona danych osobowych * 4.1.9. Wynagrodzenie * 4.1.10. Reklama, wystąpienie publiczne * 4.1.11. Kary * 4.1.12. Prawo do przerwania procesu terapeutycznego * 4.1.13. Podsumowanie zasad * 4.2. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej * 4.3. Wybrane przypadki naruszenia etyki * 4.4. Podsumowanie * 5. Odpowiedzialność lekarza psychiatry i lekarza seksuologa * 5.1. Strony postępowania * 5.2. Kary * 5.3. Rzecznik odpowiedzialności zawodowej * 5.4. Okręgowy sąd lekarski oraz Naczelny Sąd Lekarski * 5.5. Postępowanie przed sądem lekarskim * 5.6. Postępowanie mediacyjne * 5.7. Terminy przedawnień * 5.8. Zatarcie skazania * 5.9. Wnioski odnośnie do odpowiedzialności zawodowej lekarzy * 6. Kodeks etyczny seksuologa * 6.1. Wiodące Zasady Etyczne * 6.2. Sąd Koleżeński PTS * 6.3. Przypadki naruszenia zasad etyki * Rozdział 10. Odpowiedzialność karna * 1. Podstawy odpowiedzialności karnej * 2. Kary * 3. Środki karne * 4. Przepadek i środki kompensacyjne * 5. Środki zabezpieczające * 6. Okoliczności wyłączające bezprawność czynu * 7. Okoliczności wyłączające winę * 8. Okresy przedawnień i zatarcie skazania * 9. Wybrane przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu * 9.1. Nakłanianie do samobójstwa – art. 151 k.k. * 9.2. Nieumyślne spowodowanie śmierci – art. 155 k.k. * 9.3. Spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – art. 156 k.k. * 9.4. Spowodowanie średniego i lekkiego uszczerbku na zdrowiu – art. 157 k.k. * 9.5. Narażenie człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – art. 160 k.k. * 9.6. Nieudzielenie pomocy – art. 162 k.k. * 10. Wybrane przestępstwa przeciwko wolności * 10.1. Pozbawienie człowieka wolności – art. 189 k.k. * 10.1. Pozbawienie człowieka wolności – art. 189 k.k. * 10.2. Zmuszanie do określonego zachowania – art. 191 k.k. * 10.3. Utrwalanie wizerunku nagiej osoby – art. 191a k.k. * 10.4. Wykonanie zabiegu leczniczego bez zgody pacjenta – art. 192 k.k. * 11. Wybrane przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności * 11.1. Zgwałcenie – art. 197 k.k. * 11.2. Wykorzystanie osoby bezradnej – art. 198 k.k. * 11.3. Nadużycie zależności lub wykorzystanie krytycznego położenia – art. 199 k.k. * 12. Znęcanie się (art. 207 k.k.) jako przestępstwo przeciwko rodzinie i opiece * 13. Naruszenie tajemnicy zawodowej – art. 266 k.k. * ZAŁĄCZNIK