Książka ta zrodziła się z przekonania, że będzie potrzebna studentom pedagogiki wczesnoszkolnej oraz studiującym edukację wczesnoszkolną lub dokształcającym się w tym zakresie nauczycielom. Autorka zawarła w niej swoje kilkunastoletnie doświadczenia z prowadzenia przedmiotu edukacja polonistyczna w systemie kształcenia zintegrowanego na uczelni i na platformie e-learningowej. Do kształcenia na odległość parę lat temu przygotowała 10 godzin wykładów, które za zgodą władz uczelni - Wyższej Szkoły Pedagogicznej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie (obecnie im. Janusza Korczaka) - wykorzystała w tej publikacji. Zostały one wchłonięte przez rozdziały książki, ale już jako treści mocno rozszerzone, zmienione i zaktualizowane.W prezentowanym podręczniku pokazano wiedzę opartą zarówno na własnych doświadczeniach dydaktycznych autorki, jak i na bogatej literaturze przedmiotu. Omówiono w niej pracę z tekstami literackimi i z dziełami sztuki (muzyki, plastyki) różnymi metodami: pozawerbalnymi, a także werbalno-czynnościowymi, opartymi częściowo na analizie strukturalnej, oraz metodami aktywizującymi.Autorka uważa, że metodyka edukacji wczesnoszkolnej uwzględniająca kształcenie literackie oparte na stosowaniu metod werbalno-czynnościowych, zadaniowych i metod aktywizujących znalazła już swoje miejsce w dydaktyce. Nie należy tego zaprzepaszczać.W zakresie kształcenia językowego wykorzystuje tradycyjne metodyki, w których kładzie się nacisk na ćwiczenia służące rozwijaniu sprawności językowej ucznia różnymi formami zadań.Autorka ma jednak świadomość, że kształcenie przede wszystkim techniki czytania i pisania obecnie już nie wystarcza do rozwinięcia indywidualnej, bogatej pod względem słownictwa i kreatywnej mowy oraz umiejętności poprawnego, ale i twórczego pisania. Ćwiczenia, które mają utrwalać materiał i kształcić głównie nawyki, mogą stanowić bazę czynności nauczyciela przede wszystkim na początku nauki dziecka, a z czasem powinny się stać tylko ćwiczeniami pomocniczymi, służącymi opanowaniu nowego materiału.W podręczniku omówiono nowe propozycje rozwijania języka ucznia propagowane przez pedagogów nowatorów. Zaprezentowano metody pracy w świetle badań i teorii uwzględniających współczesną wiedzę o uczniu, jego zdolnościach oraz pracy mózgu.
Część I. Kształcenie językowe * * * Rozdział I. Edukacja polonistyczna w systemie kształcenia zintegrowanegoá á15 * 1. Podstawy filozoficzne i pedagogiczne edukacji wczesnoszkolnejá á15 * 2. Kompetencje kluczoweá á26 * 3. Zasady integracjiá á31 * Bibliografiaá á38 * * * Rozdział II. Planowanie pracy dydaktycznejá á41 * 1. Dokumenty programowe związane z prawem oświatowym: podstawa programowa, programy nauczania, podręcznikiá á41 * 2. Dokumenty nauczycielaá á52 * 2.1. Plan metodyczny (konspekt, scenariusz, struktura lekcji)á á52 * 2.2. Plan dydaktyczno-wychowawczy (rozkład materiału, plan wynikowy)á á57 * 3. Cele dydaktyczneá á57 * Bibliografiaá á60 * * * Rozdział III. Metodyka nauki czytania i pisaniaá á63 * 1. Metody wprowadzania głoski i literyá á63 * 1.1. Metody syntetyczneá á65 * 1.2. Metody analityczneá á68 * 2. Etapy wprowadzania głoski i literyá á70 * 2.1. Pisanie nowej literyá á71 * 3. Nauka czytania i pisania dwuznaków: sz, cz, ch, rz, dz, dżá á74 * 4. Formy czytaniaá á76 * 4.1. Uwagi praktyczneá á79 * 5. Przykłady ćwiczeńá á80 * Bibliografiaá á86 * * * Rozdział IV. Ćwiczenia w mówieniu i pisaniu jako przygotowanie * do tworzenia tekstówá á89 * 1. Przygotowanie do pracy z lekturąá á89 * 2. Rodzaje ćwiczeń słownikowychá á91 * 3. Ćwiczenia syntaktyczne – praca nad budową zdaniaá á94 * 4. Pisma użytkowe: list, zaproszenie, życzenia, telegram, dziennik, * pamiętniká á97 * 4.1. Listá á97 * 4.2. Zaproszenieá á98 * 4.3. Życzeniaá á98 * 4.4. Telegramá áá99 * 4.5. Dziennik, pamiętniká áá99 * 5. Formy podawcze: opowiadanie, opis, sprawozdanie, kronika, streszczenie, opis postaci, rozprawkaá á100 * 5.1. Opowiadanieá á100 * 5.2. Opisá á104 * 5.3. Sprawozdanie i kronika (notatka kronikarska)á á105 * 5.4. Streszczenieá á106 * 5.5. Opis postaciá á106 * 5.6. Rozprawkaá á107 * 6. Ćwiczenia w redagowaniu tekstówá á107 * Bibliografiaá á110 * * * Rozdział V. Gramatyka a program kształcenia językowego * w edukacji klas I–IIIá á113 * 1. Zagadnienia gramatyczne w edukacji wczesnoszkolnejá á113 * 2. Nowe podejście do gramatyki * (kształcenie języka w świetle teorii aktów mowy)á á114 * 3. Kształtowanie pojęcia zdaniaá á116 * 4. Kształtowanie pojęcia wyrazuá á118 * 5. Ćwiczenia przygotowujące do rozróżniania części mowyá á119 * 5.1. Rzeczowniká á119 * 5.2. Przyimeká á120 * 5.3. Przymiotniká á120 * 5.4. Stopniowanie przymiotnikówá á122 * 5.5. Czasowniká á123 * 5.6. Przysłóweká á124 * 5.7. Liczebniká á124 * 5.8. Równoważnik zdaniaá á125 * Bibliografiaá á126 * * * Rozdział VI. Atrakcyjna ortografiaá á127 * 1. Koncepcja nauczania ortografii w klasach I–IIIá á127 * 2. Treści nauczaniaá á127 * 3. Zasady nauczania ortografiiá á129 * 4. Metody nauczania ortografiiá á130 * 5. Formy sprawdzania umiejętności poprawnego pisaniaá á130 * 6. Pisownia spółgłosek miękkichá á132 * 6.1. Wiedza dla studenta i nauczycielaá á132 * 6.2. Błędy uczniowskieá á133 * 6.3. Jak uczyć pisowni spółgłosek miękkich?á á133 * 7. Atrakcyjne ćwiczenia ortograficzneá á136 * 7.1. Eliminatki tekstoweá á136 * 7.2. Zakreślanie wyrazówá á136 * 7.3. Ortograficzny bałwaneká á137 * 7.4. Podsumowanieá á138 * Bibliografiaá á138 * Część II. Kształcenie literackie * * * Rozdział I. Współczesne lektury w edukacji wczesnoszkolnejá á143 * 1. Baśń – jej poznawcze i wychowawcze waloryá á143 * 2. Tabu w literaturze dla dzieci i nowe lekturyá á147 * 3. Metodologie i wynikająca z nich metodykaá á154 * 3.1. Strukturalizmá á154 * 3.2. Hermeneutykaá á160 * 4. Klasyfikacja metod pracy z literaturąá á167 * Bibliografiaá á168 * Rozdział II. Metodyka pracy z tekstem literackim – model strukturalistycznyá á171 * 1. Praca z poezją metodami werbalno-czynnościowymi/zadaniowymi Charakterystyka metodyá á171 * 2. Propozycja pracy metodą werbalną według Wiesławy Żuchowskiejá á173 * 3. Praca z wierszami Juliana Tuwima, Jana Brzechwy, Danuty Wawiłow, Doroty Gellnerá á176 * 3.1. Analiza wiersza Juliana Tuwima Lokomotywaá á176 * 3.2. Praca z innymi wierszami Danuty Wawiłowá á189 * 4. Przykłady zastosowania metod werbalnych w pracy z poezją Anny Kamieńskiejá á197 * 4.1. Metoda ukonkretnienia metaforyá á198 * 4.2. Metoda substytucjiá á199 * 5. Praca z prozą metodami werbalnymiá á201 * Bibliografiaá á206 * Rozdział III. Metody pozawerbalne – przekład intersemiotycznyá á209 * 1. Interpretacje wierszy metodą ekspresywnego wykonania utworówá á209 * 2. Ukonkretnianie metafory w zabawie ruchowejá á213 * Bibliografiaá á218 * Rozdział IV. Metody aktywizujące – model hermeneutycznyá á221 * 1. Klasyfikacja i omówienie metodá á221 * 2. Przykłady zastosowań metod aktywizującychá á223 * 2.1. Typy dyskusjiá á223 * 2.2. Techniki dyskusjiá á224 * 3. Metody eksponujące: słuchowisko, komiks, film, dramaá á236 * 3.1. Słuchowisko radiowe jako forma artystycznaá á236 * 3.2. Komiks i inne formy pracy z wykorzystaniem multimediówá á238 * 3.3. Filmá á240 * 3.4. Pokaz połączony z przeżyciemá á240 * 3.5. Dramaá á240 * 4. Metody programowane – z użyciem komputera, maszyny dydaktycznej, * podręcznika programowanegoá á253 * 5. Metody praktyczneá á254 * 5.1. Podsumowanieá á256 * 6. Przykłady pracy z literaturą dla dzieci metodami aktywizującymiá á257 * Bibliografiaá á265 * * * Rozdział V. Ewaluacjaá á269 * 1. Ocenianie w edukacji wczesnoszkolnejá á269 * 2. Przykłady metod ewaluacyjnychá á273 * 2.1. Kosz i walizeczkaá á273 * 2.2. Rybi szkieletá á273 * Zakończenieá á274 * Bibliografiaá á274 * * * Aneksá á277 * Natalia Leszkiewicz. Książka obrazkowa dla dzieci – refleksje o jakości treści obrazkaá á279 * * * Bibliografiaá á283 * Olga Tuszyńska. Integracja języka polskiego z matematyką metodą dramyá á285 * Bibliografiaá á287 * Paulina Pająk. Współczesne formy zabawy w edukacji wczesnoszkolnejá á289 * Bibliografiaá á294 * Monika Szubierajska. Jakie metody aktywizujące najbardziej rozwijają kreatywność poznawczą dziecka. Zareklamuj kilka z nich, uzasadniając wybór (teatrzyk, słuchowisko, komiks)á á295 * Bibliografiaá á299 * * *