Opracowanie zawiera wyniki kompleksowych badań nad problematyką absorpcji funduszy wdrażanych w ramach programów finansowanych ze Wspólnej Polityki Rolnej w regionie kujawsko-pomorskim. Walorem pracy jest zastosowanie szerokiego ujęcia problemowego (przyjęto ogół wdrażanych dotychczas programów UE), jak i uwzględnienie długiego horyzontu czasowego (od okresu przedakcesyjnego aż po ostatnią zakończoną perspektywę finansową, tj. lata 2007-2013). Pozwoliło to uchwycić zmiany zachodzące na przestrzeni kilkunastu lat w kierunkach i poziomie absorpcji środków unijnych z poszczególnych programów w każdej jednostce samorządowej (gmina, powiat). Skala przeprowadzonych badań (obejmująca wszystkie dotychczas wdrażane i zakończone programy UE skierowane na rozwój wsi i rolnictwa) oraz forma ich dokumentacji (62 tabele, 161 rycin) sprawiają, że jest to jedno z najpełniejszych opracowań o charakterze lokalnym i regionalnym z zakresu absorpcji funduszy unijnych ukierunkowanych na rozwój obszarów wiejskich.

WYKAZ SKRÓTÓW * WSTĘP * 1. ZAŁOŻENIA, CELE I METODYKA BADAŁ * 2. INSTRUMENTY WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ JAKO DETERMINANTA ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH* 2.1. Przedakcesyjny program SAPARD * 2.2. Sektorowy Program Operacyjny "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich" * 2.3. Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 * 2.4. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 * Oś 1: Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego * Oś 2: Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich * Oś 3: Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej * Oś 4: Leader * 3. UWARUNKOWANIA PROCESU ABSORPCJI FUNDUSZY UNIJNYCH * 3.1. Uwarunkowania przyrodnicze * 3.2. Przeszłość polityczno-gospodarcza * 3.3. Poziom rozwoju rolnictwa * 3.4. Proces urbanizacji i rozwoju społeczno-gospodarczego * 3.4.1. Uwarunkowania demograficzno-gospodarcze * 3.4.2. Infrastruktura techniczna * 3.4.3. Samorząd lokalny * 3.4.4. Syntetyczny wskaźnik poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego * 4. ZRÓŻNICOWANIE PRZESTRZENNE WDRAŻANIA PROGRAMU SAPARD * 4.1. Realizacja programu SAPARD według działań * 4.1.1. Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych i rybnych * 4.1.2. Inwestycje w gospodarstwach rolnych * 4.1.3. Rozwój i poprawa infrastruktury obszarów wiejskich * 4.1.4. Różnicowanie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich * 4.2. Poziom i struktura absorpcji programu SAPARD * 4.3. Wdrażanie środków SAPARD według beneficjentów działań * 4.4. Wpływ uwarunkowań na poziom i strukturę absorpcji środków SAPARD * 5. REALIZACJA SEKTOROWEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO "RESTRUKTURYZACJA I MODERNIZACJA SEKTORA ŻYWNOŚCIOWEGO I ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH" * 5.1. Realizacja SPO Rolnictwo według działań * 5.1.1. Inwestycje w gospodarstwach rolnych * 5.1.2. Ułatwienie startu młodym rolnikom * 5.1.3. Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych * 5.1.4. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego * 5.1.5. Różnicowanie działalności rolniczej * 5.1.6. Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi * 5.1.7. Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem * 5.2. Poziom i struktura absorpcji programu SPO Rolnictwo * 5.3. Wdrażanie środków SPO Rolnictwo według beneficjentów działań * 5.4. Wpływ uwarunkowań na poziom i strukturę absorpcji środków SPO Rolnictwo * 6. WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW PLANU ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH 2004-2006 * 6.1. Realizacja Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich według działań * 6.1.1. Renty strukturalne * 6.1.2. Wspieranie gospodarstw niskotowarowych * 6.1.3. Wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt * 6.1.4. Zalesianie gruntów rolnych * 6.1.5. Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej * 6.2. Poziom i struktura absorpcji programu PROW 2004-2006 * 6.3. Aktywność gospodarstw rolnych według działań PROW 2004-2006 * 6.4. Wpływ uwarunkowań na poziom i strukturę absorpcji PROW 2004-2006 * 7. EFEKTY REALIZACJI PROGRAMU ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH 2007-2013 * 7.1. Realizacja działań osi 1 "Poprawa konkurencyjności rolnictwa i leśnictwa poprzez wspieranie restrukturyzacji, rozwoju i innowacji" * 7.1.1. Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie * 7.1.2. Ułatwianie startu młodym rolnikom * 7.1.3. Renty strukturalne * 7.1.4. Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów * 7.1.5. Modernizacja gospodarstw rolnych * 7.1.6. Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej * 7.1.7. Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa * 7.1.8. Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych * 7.1.9. Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności * 7.1.10. Działania informacyjne i promocyjne * 7.1.11. Grupy producentów rolnych * 7.2. Realizacja działań osi 2 "Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich" * 7.2.1. Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) * 7.2.2. Program rolnośrodowiskowy * 7.2.3. Zalesianie gruntów rolnych oraz innych niż rolne * 7.2.4. Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej, zniszczonego przez katastrofy, oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych * 7.3. Realizacja działań osi 3 "Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej" * 7.3.1. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej * 7.3.2. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw * 7.3.3. Odnowa i rozwój wsi * 7.3.4. Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej * 7.4. Realizacja działań osi 4 "LEADER" * 7.4.1. Realizacja działania "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" * 7.4.2. Wdrażanie projektów współpracy * 7.4.3. Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja * 7.5. Poziom i struktura absorpcji programu PROW 2007-2013 * 7.6. Aktywność beneficjentów we wdrażaniu działań PROW 2007-2013 * 7.7. Wpływ uwarunkowań na poziom i strukturę absorpcji PROW 2007-2013 * 8. DELIMITACJA PRZESTRZENNA ABSORPCJI ŚRODKÓW UNIJNYCH W LATACH 2000-2013 * 8.1. Sumaryczna ocena poziomu absorpcji * 8.2. Instrumenty Wspólnej Polityki Rolnej a rozwój obszarów wiejskich.