W publikacji przedstawiono koncepcję probacji inspirowaną caseworkiem, czyli pracą z indywidualnym przypadkiem. W monografii został uwzględniony najnowszy stan badań dotyczący metod pracy z podopiecznym, zwłaszcza takim, wobec którego społeczeństwo oczekuje zmian w zachowaniu. Prezentowana koncepcja stanowi konkretyzację przynajmniej części elementów metodycznych w obszarze probacji, które istniały od dawna, uzupełnioną o nowe metody pracy.Książka zainteresuje kuratorów wykonujących orzeczenia w sprawach karnych, może stanowić inspirację także dla kuratorów wykonujących orzeczenia w sprawach rodzinnych.

Część I. Konteksty probacji * Rozdział 1. Probacja: ustalenia definicyjne i tożsamościowe * 1.1. Definicje pojęcia probacji * 1.2. Tożsamość probacji * 1.2.1. Historyczno-prawne uwarunkowania tożsamościowe probacji * 1.2.1.1. Geneza narodzin nowożytnej probacji * 1.2.1.2. Od początków probacji anglosaskiej i europejskiej (kontynentalnej) do czasów współczesnych * 1.2.2. Pedagogiczna tożsamość probacji * 1.2.2.1. Dwa modele * 1.2.2.2. Probacja jako patronat, pomoc i opieka * 1.2.2.3. Chrześcijańskie inspiracje probacji * 1.2.2.4. Miejsce kontroli w probacji * 1.3. Podsumowanie * * Rozdział 2. Perspektywa sytuacyjna osoby oddanej pod dozór kuratora w kontekście trwałej zmiany * 2.1. Socjalizacyjne warunki wychowawcze w okresie dzieciństwa i dorastania osób łamiących prawo * 2.2. Zasoby i deficyty tkwiące w podmiocie * 2.3. Uwarunkowania środowiskowe * 2.4. Uwarunkowania systemowe * 2.5. Uwarunkowania interpersonalne * 2.6. Podsumowanie * Rozdział 3. Wybrane teorie kryminologiczne * 3.1. Teorie zróżnicowania kulturowego * 3.2. Koncepcja dewiacji wtórnej Edwina Lemerta * 3.3. Teorie kontroli * 3.4. Teorie strukturalne * 3.5. Koncepcje ekologiczne * 3.6. Teoria zróżnicowanych powiązań Edwina Sutherlanda * 3.7. Podsumowanie * Część II. Probacja - prezentacja koncepcji * Rozdział 4. Aksjologia w stanowieniu celów probacyjnych * 4.1. Aksjologia a teleologia * 4.2. Podstawowe założenia aksjologiczne probacji * 4.3. Teleologia probacji * Rozdział 5. Podstawy teoretyczne i koncepcyjne probacji * 5.1. Ogólny model prezentowanej koncepcji probacji * 5.1.1. Teoria autodeterminacji Deciego i Ryana * 5.1.1.1. Koncepcja integracji organicystycznej * 5.1.1.2. Teoria oceny poznawczej * 5.1.1.3. Teoria orientacji kauzalnej * 5.1.2. Wsparcie społeczne w ujęciu strukturalnym i funkcjonalnym * 5.1.2.1. Definicje pojęcia wsparcia * 5.1.2.2. Wsparcie w ujęciu strukturalnym * 5.1.2.3. Wsparcie w ujęciu funkcjonalnym * 5.1.2.4. Wsparcie społeczne w probacji * 5.1.3. Efektywna praca z przestępcą * 5.1.3.1. Procedury i modele skutecznej pracy z przestępcą * 5.1.3.2. Wyniki badań światowych na temat efektywności oddziaływań wobec przestępców * 5.1.4. Relacja kuratora sądowego z podopiecznym * 5.1.4.1. Relacja w ujęciu psychodynamicznym * 5.1.4.2. Relacja w podejścu skoncentrowanym na osobie * 5.1.4.3. Miejsce relacji w probacji * 5.2. Problem efektywności pracy kuratora w metodyce probacji * Rozdział 6. Probacja i jej metodyka * 6.1. Ogólny zarys działań metodycznych * 6.2. Podstawowe role kuratora i błędy w percepcji roli kuratora w metodyce probacji * 6.2.1. Podstawowe role kuratora * 6.2.1.1. Kurator jako inicjator relacji wychowawczej * 6.2.1.2. Kurator jako coach * 6.2.1.3. Kurator jako quasi-terapeuta * 6.2.1.4. Kurator jako osoba godna zaufania * 6.2.2. Podstawowe błędy w percepcji roli kuratora * 6.2.2.1. Kurator policjant * 6.2.2.2. Kurator jako sędzia * 6.2.2.3. Brak asymetrii w relacji wychowawczej * 6.2.2.4. Kurator jako ekspert * 6.2.2.5. Kurator jako osoba stygmatyzująca * 6.3. Zasady pracy w metodyce probacji * 6.4. Wybrane kompetencje i umiejętności interpersonalne kuratora * 6.4.1. Empatia * 6.4.1.1. Skala empatii * 6.4.2. Radzenie sobie z oporem * 6.4.3. Umiejętności mediacyjne * 6.4.3.1. Pojęcie mediacji * 6.4.3.2. Możliwości zastosowania mediacji * 6.4.3.3. Zasady mediacji * 6.4.3.4. Rola kuratora w mediacji * 6.4.3.5. Przebieg mediacji * 6.5. Wybrane metody pracy kuratora * 6.5.1. Metody wpływu osobistego * 6.5.1.1. Metoda przykładu własnego * 6.5.1.2. Metoda przekonywania * 6.5.1.3. Doradzanie wychowawcze * 6.5.2. Przewidywania i sugestie * 6.5.3. Metoda kontraktu w probacji * 6.5.4. Metoda coachingu w probacji * 6.5.4.1. Zasady w coachingu * 6.5.4.2. Modele rozmów w coachingu * 6.5.5. Metody odwołujące się do konstrukcjonizmu społecznego * 6.5.5.1. Przegląd wybranych metod * 6.5.5.2. Ocena możliwości zastosowania metod odwołujących się do konstrukcjonizmu społecznego w probacji * 6.5.6. Podejście transteoretyczne * 6.6. Wybrane techniki komunikacyjne i konwersacyjne * 6.6.1. Minimalna reakcja werbalna * 6.6.2. Prośba o rozwinięcie tematu * 6.6.3. Parafraza * 6.6.4. Klaryfikacja * 6.6.5. Odzwierciedlenie uczuć * 6.6.6. Technika podsumowywania * 6.6.7. Informowanie * 6.6.8. Kierowanie bezpośrednie * 6.6.9. Podsumowanie * 6.7. Metodyka pracy kuratora w różnych kontekstach sytuacyjnych * 6.7.1. Praca z osobą uzależnioną od alkoholu i narkotyków * 6.7.1.1. Zagadnienia ogólne * 6.7.1.2. Praca z osobą uzależnioną od alkoholu: zagadnienia szczegółowe * 6.7.1.3. Praca z osobą uzależnioną od narkotyków: zagadnienia szczegółowe * 6.7.2. Praca w interwencji kryzysowej * 6.7.2.1. Ogólny zarys pracy w ramach interwencji kryzysowej * 6.7.2.2. Praca z osobą z syndromem presuicydalnym * 6.7.2.3. Praca z osobą stosującą przemoc * 6.7.3.Model pracy z osobą z antysocjalnym zaburzeniem osobowości/psychopatią * 6.7.3.1. Poziom diagnostyczno-teoretyczny * 6.7.3.2. Poziom metodyczny * 6.7.3.3. Studium przypadku * Rozdział 7. Etyczne aspekty metodyki pracy kuratora * 7.1. Etos pracy kuratora sądowego * 7.1.1. Pojęcie etosu * 7.1.2. Kodeks etyki * Rozdział 8. Kuratela (sądowa?) - perspektywy zmian