Praca trenera nie zaczyna się z wejściem na salę szkoleniową i nie kończy po rozejściu się uczestników. Obejmuje także wiele aktywności odbywających się poza miejscem szkolenia. Justyna Matras i Rafał Żak, doświadczeni trenerzy biznesu, prezentują kompleksowy podręcznik pracy trenera, którego role i zadania opisują według autorskiego modelu ról. Czytelnik dowie się z tej książki, jak powinien pracować trener jako: Projektant Jak na podstawie diagnozy potrzeb formułować cele rozwojowe? Jak projektować ustrukturyzowane sesje szkoleniowe skutecznie wspierające realizację celów szkoleniowych i celów służebnych? Jak projektować autorskie narzędzia precyzyjnie dostosowane do potrzeb grupy i organizacji? Trener Jak wykorzystać narzędzia i sprawną komunikację, by zrealizować cele sesji szkoleniowych? Jak budować i podtrzymywać atmosferę pracy wspierającą grupowe uczenie się przez doświadczenie? W jaki sposób skutecznie reagować na zmieniające się potrzeby grupy? Facylitator Jak zapewnić konstruktywny i bezpieczny przebieg procesów grupowych? Jak wspierać grupy w rozumieniu procesów grupowych? W jaki sposób facylitować procesy komunikacji wewnątrzgrupowej ukierunkowanej na cel? Konsultant Jak diagnozować potrzeby szkoleniowe i pozaszkoleniowe osób, grup i organizacji na podstawie dowodów? Jak edukować i wspierać klienta w wyborze adekwatnych do potrzeb, etycznych i skutecznych rozwiązań rozwojowych? Jak prowadzić ewaluację procesów rozwojowych? Lider rozwoju Jak tworzyć i skutecznie realizować strategie rozwoju zasobów ludzkich w organizacjach? Jak projektować i rozwijać zintegrowane systemy zarządzania kompetencjami w organizacjach? Jak zarządzać złożonymi projektami i programami rozwojowymi w organizacji? Celem publikacji jest umożliwienie czytelnikom zdobycia lub poszerzenia kompetencji w zakresie prowadzenia działań rozwojowych. Autorzy dają wskazówki, jak kształtować współpracę z klientem usług rozwojowych od momentu dotarcia do niego do oceny efektów zrealizowanego projektu.

Wstęp * Podziękowania * 1. Zanim trener wejdzie w rolę * Model ról trenera * Szkolenia oparte na dowodach * Na czym polega EBT? * Jak stosować EBT? * Proces szkoleniowy * Psychologia uczenia się * Uczenie się * Społeczne uczenie się * Pamięć * Psychologia nauczania * Zasady uczenia się dorosłych * Cykl Kolba * Strefa komfortu * Koncepcje popularne choć wadliwe * Etyka zawodu trenera * 2. Trener w roli projektanta * Proces projektowania szkoleń * Punkt wyjścia * Potrzeby * Oczekiwania * Grupa * Ramy * Wyznaczanie celów szkoleniowych * Od rozumienia kompetencji do wyznaczania celów szkoleniowych * Kompetencje twarde i miękkie * Cele ogólne i szczegółowe * Źródła celów szkoleniowych * Formułowanie celów szkoleniowych * Błędy w określaniu celów szkolenia * Cele wspierające * Uczenie uczenia się * Motywowanie do uczenia się * Budowanie poczucia bezpieczeństwa * Integracja grupy * Utrzymywanie optymalnego poziomu energii * Energizery i inne * Dobór treści szkolenia * Struktura logiczna szkolenia * Struktura: model * Struktura: proces * Struktura: Level up * Struktura: drzewo decyzyjne * Struktura: trening-informacja zwrotna * Strukturyzowanie sesji szkoleniowych * Narzędzia realizacji celów szkoleniowych * Miniwykład * Runda * Studium przypadku * Dyskusja * Symulacja * Trening oparty na odgrywaniu ról * Gra szkoleniowa * Praca w grupach * Praca indywidualna * Grywalizacja/gamifikacja (Radosław Czahajda) * Grywalizacja, gryfikacja, gamifikacja * Zastosowania gamifikacji * Elementy gier * Tworzenie zgamifikowanego procesu rozwojowego * Rytuały szkoleniowe * Rytuały startu szkolenia i ich funkcja * Start drugiego (i każdego kolejnego) dnia * Rytuały końcowe * Poszerzanie czasu szkolenia, czyli działania przed i po * Działania przygotowawcze i wprowadzające * Kontynuacja procesu szkoleniowego * Projektowanie procesu ewaluacji * 3. Trener w roli trenera * Komunikacja trenerska * Kontraktowanie * Praca pytaniami * Przekazywanie instrukcji * Opowiadanie historii, czyli * storytelling * Udzielanie rozwojowej informacji zwrotnej * Przyjmowanie rozwojowej informacji zwrotnej * Reagowanie na pytania * Omawianie doświadczeń * Prowadzenie sesji szkoleniowych * Prowadzenie miniwykładów * Prowadzenie rund * Facylitowanie pracy w podgrupach * Moderowanie dyskusji * Prowadzenie symulacji * Prowadzenie gier szkoleniowych * Prowadzenie sesji opartych na odgrywaniu ról * Prowadzenie sesji opartych na pracy indywidualnej uczestników * Praca w parze trenerskiej * Korzyści * Przygotowanie * Role w parze trenerskiej * Przestrzeń * Komunikacja w parze * Przygotowanie do pracy w parze * Informacja zwrotna * Emisja głosu (Patrycja Obara) * Tu boli, tam uwiera * Od stóp do głów * Kilka prostych technik * Wiersz na rozgrzewkę * 4. Trener w roli facylitatora * Czym jest ten tajemniczy proces grupowy? * Struktura grupy * Model grupy * Misja, cele i sposoby działania * Normy * Role grupowe * Procesy grupowe * Dlaczego relacje w grupie są takie ważne? * Typologia relacji w grupie * Dynamika relacji w grupie * Realna integracja zespołów – model: bliskość/zasoby/odpowiedzialność * Bliskość * Zasoby * Odpowiedzialność * Przywództwo i podążanie * Nad i pod powierzchnią – Waterline Model * Opór * Systemowe rozumienie grupy * Model efektywności grupy * Proces facylitacji * Rama teoretyczna * Obserwacja * Wnioskowanie * Decyzja * Interwencja * Facylitacja sesji kreatywnych (Arkadiusz Matras) * Operacje poznawcze w procesie twórczym * Abstrahowanie * Dokonywanie skojarzeń * Rozumowanie przez analogię * Metaforyzowanie * Rozumowanie dedukcyjne * Transformowanie * Bariery w twórczym myśleniu * Zasady heurystyczne * Strategie heurystyczne * Struktura sesji kreatywnej * Facylitacja sesji Action Learning (Tomasz Janiak) * Czym jest Action * Learning? * Skąd się wziął Action Learning? * Do czego służy * Action Learning? * Na czym polega Action Learning? * Jak wygląda sesja Action Learning? * Jak wykorzystać elementy * Action Learning w pracy trenera? * Podsumowanie * Facylitacja pracy grupy – coaching grupowy i zespołowy (Rafał Szewczak) * Czym jest coaching grupowy, czym jest coaching zespołowy? * Co ze szkoleń, co z coachingu? * Coaching grupowy * Coaching zespołowy * Proces coachingu interwencyjnego * Coaching zorientowany na budowanie efektywności zespołu * Podsumowanie * 5. Trener w roli konsultanta * Szkoleniowy kwintet/sekstet/septet * Przyczyny prowadzenia działań rozwojowych * Trener w procesach zmiany (Tadeusz Reimus) * Dlaczego zarządzanie zmianą organizacyjną jest takie trudne? * Skąd pojawia się taka oporowa reakcja? * Identyfikacja i analiza potrzeb rozwojowych * Na czym polega identyfikacja i analiza? * Mała i duża analiza potrzeb * Wnioski z procesu analizy potrzeb * Poziomy potrzeb organizacyjnych * Kryteria doboru metod * Proces identyfikacji i analizy potrzeb * Gromadzenie danych * Testy wiedzy * Development Center/Ocena 360 stopni * Mała analiza potrzeb * Ewaluacja projektów rozwojowych * Cele ewaluacji szkoleń * Kryteria doboru metod * Jak możemy mierzyć? * Model Kirkpatricka * Ocena wrażenia * Ocena efektów uczenia się * Ocena umiejętności * Ocena postaw * Ocena zachowań * Ocena wskaźników organizacyjnych * Zwrot z inwestycji * Liczenie ROI raz jeszcze, tym razem błędnie * Odpowiedzialność trenera za ewaluację * 6. Trener w roli lidera rozwoju * Metodyka ośrodka oceny * Proces ośrodka rozwoju * Model kompetencji * Narzędzia * Zasady doboru narzędzi * Kluczowi ludzie w procesie DC * Co to znaczy być dobrym asesorem? * Rozwojowa informacja zwrotna * Ocena 360 stopni * Cel badania * Profil ompetencji * Skale oceny * Perspektywy oceny * Matryca oceniających * Konfiguracja narzędzia * Komunikacja projektu * Raport i informacja zwrotna * Zintegrowany system zarządzania wiedzą * Czym jest zintegrowany system zarządzania wiedzą? * Komponent kompetencyjny * Komponent systemowy * Narzędzia wspierające * Programy rozwojowe w organizacjach * Programy rozwoju menedżerów * Rozwój talentów * Wdrażanie do pracy * Programy mentoringowe * Rozwój kompetencji trenerów * 7. Trener rozwija siebie i swój biznes * Czy to zawód dla Ciebie? * Kariera trenera * Rozwój kompetencji trenera * Role trenerskie * Kompetencje * Zadania * Metody rozwoju kompetencji trenera * Godziny, godziny, godziny * Szkoły trenerów * Szkolenia doskonalące trenerów * Metodyki i narzędzia * Podpatrywanie innych * Literatura * Społeczności trenerów * Superwizja * Superwizja w pracy trenera * Styl trenerski * Certyfikacja * Prowadzenie biznesu szkoleniowego * Jak wygląda rynek? * Docieranie do klienta * Zdobywanie klienta * Podwyższanie poziomu satysfakcji * Pielęgnowanie relacji * Bibliografia * Indeks rzeczowy * Współautorzy