W badaniach procesu przejścia od PRL do III RP mało miejsca poświęca się legalistycznym aspektom transformacji ustrojowej. Już wówczas, w zmieniającej się jak w kalejdoskopie rzeczywistości lat 1989-1990, uwadze opinii publicznej uciekał ważny fakt: w Londynie wciąż istniał rząd RP na uchodźstwie, którego główną misją pozostawało zapewnienie - na podstawie kontrowersyjnej konstytucji kwietniowej z 1935 r. - ciągłości ustrojowej państwa polskiego. W książce postanowiono bliżej przyjrzeć się tej niejednoznacznej perspektywie. Co przyniosła decyzja nowych władz polskich o oparciu się na konstytucji PRL w reformowaniu państwa? Dlaczego nie powrócono do konstytucji kwietniowej? Czy jej duch mógł zostać wskrzeszony po 55 latach? Jak wyglądało starcie idei pragmatyzmu, ciągłości i nowego otwarcia w myśleniu o demokratycznej Polsce? W jaki sposób to starcie wpływało na procesy przekształceniowe? To tylko niektóre z pytań stawianych przez autorów tej publikacji.

Wstęp / Patryk Pleskot * Rozdział 1. Kontekst ogólny * 1989–1990: legalizm czy kontynuacja? / Michał Przeperski * Rozdział 2. Konstytucja kwietniowa i jej dziedzictwo * O konstytucji kwietniowej z 1935 r. (w zarysie) / Sławomir Godek * Znaczenie ustawy konstytucyjnej z 23 kwietnia 1935 r. dla urzędu prezydenta RP na uchodźstwie w kontekście początków III RP / Tomasz Rzymkowski * Rozdział 3. Konstytucyjnoprawne aspekty transformacji * Prace studyjne nad nową konstytucją w schyłkowym okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1988–1989/1990) / Dominik Szczepański * Plany kierownictwa PZPR w sprawie zmian ustrojowych i nowelizacji Konstytucji PRL na przełomie 1989 i 1990 r. / Sebastian Drabik * Geneza, postanowienia i znaczenie "noweli grudniowej" / Arkadiusz Nyzio * Problem unieważniania wyroków wydanych w sprawach politycznych w początkach Polski Ludowej / Marta Paszek * Rozdział 4. Kontekst emigracyjny i międzynarodowy * Władze RP na uchodźstwie wobec transformacji ustrojowej w Polsce w latach 1989–1990 / Krzysztof Tarka * Ciągłość i zmiana. Krzysztof Skubiszewski i nowe horyzonty polskiej polityki zagranicznej / Marek Kornat * Transformacja widziana z Langley. Wstępne re?eksje wokół odtajnionych raportów CIA na temat sytuacji w Polsce (1989–1990) / Patryk Pleskot * Rozdział 5. Wokół problematyki transformacji systemowej i instytucjonalnej * Powrót do przyszłości. Gospodarka polska pomiędzy PRL a III Rzecząpospolitą / Andrzej Zawistowski * Ustalenia w tle. Przeobrażenia aparatu bezpieczeństwa w służby specjalne państwa demokratycznego (1988–1990) / Rafał Leśkiewicz * "WSW ma się świetnie". Zmiana czy kontynuacja? Wojskowy wywiad i kontrwywiad w latach 1989–1991 / Bartosz Kapuściak * "Solidarność" (od) nowa? Terenowe struktury NSZZ „Solidarność” Regionu Mazowsze u schyłku PRL i na początku III RP. Zarys problemu / Tadeusz Ruzikowski